De voorzitter
De heer Sintobin heeft het woord.
Stefaan Sintobin (Vlaams Belang)
Als de minister even tijd heeft? Dank u wel, minister. Waarom saboteert de overheid haar boeren, minister? ‘Waarom saboteert de overheid haar boeren?’ is een opiniestuk in Doorbraak, waarschijnlijk door de meeste mensen wel gekend. Het opiniestuk is niet geschreven door mijzelf, noch door iemand van mijn fractie, maar door Justine Arkens. Wie is Justine Arkens? Zij is een jonge landbouwster, tevens voorzitter van GK. Voor de mensen die het niet zouden weten: GK is de jongerenafdeling van BB. U hebt heel goede connecties met BB, dus veronderstel ik dat u ook wel Justine Arkens zult kennen.
Misschien moet ik beginnen met een senaat. (Gelach)
De Senaat afschaffen. Misschien moeten we inderdaad starten met de Senaat af te schaffen. (Gelach)
“We willen allemaal veilig en gezond voedsel. Maar de huidige verplichtingen dreigen een fulltime bezigheid of een dure grap te worden. Het systeem is onhoudbaar.” Minister, ik weet niet of u dit gelezen hebt? Ik hoop van wel. Ik moet zeggen dat het waanzinnig is wat daar allemaal in staat aan administratieve verplichtingen en regelgeving. Het is pure Kafka. Het is echt niet te doen wat jonge landbouwers, en landbouwers in het algemeen, moeten doen om aan allerlei verplichtingen te voldoen. Het gaat zelfs zover dat sommige landbouwbedrijven of landbouwers extra mensen moeten inhuren die zich daarmee bezighouden om aan alles te voldoen. Mijn tijd is te kort om alles op te sommen qua regelgeving – maar u hebt het gelezen –, maar het is echt pure Kafka. Ik raad het artikel trouwens aan iedereen aan.
Ik moet wel zeggen dat de auteur van het stuk zich niet alleen tot de politiek richt, maar zij wil ook dat we de mensen bewust maken van hoe een landbouwproduct van het bedrijf naar de supermarkt gaat.
Mijn vraag is wanneer u eindelijk iets zult doen, minister, aan die administratieve overlast. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De voorzitter
Minister Brouns heeft het woord.
Minister Jo Brouns
Dank u wel, mijnheer Sintobin. Ik heb dat tegen u al vaak gezegd, en ik zal het nog vaak herhalen: de eerste maal dat ik als minister van Landbouw naar buiten mocht treden, was naar aanleiding van het actieplan rond het welbevinden binnen de landbouwsector. Er zijn mij daarvan drie zaken bijgebleven, die tot vandaag actueel zijn en een belangrijk onderdeel van mijn kompas vormen als het gaat over waaraan er moet worden gewerkt om zekerheid aan de landbouwers te geven, om hen te laten doen, wat Justine ook zegt, wat ze graag en goed doen: boeren. Dat is de rechtszekerheid en dat is de waardering waarover we het zonet hadden. Hoe spreek je over en hoe kijk je naar de sector in onze samenleving die instaat voor de voedselvoorziening? En ten derde is dat de administratieve vereenvoudiging.
En ja, ik heb dat natuurlijk ook gelezen. En meer nog, u weet het, en vraag het aan Justine: we zitten heel veel samen want ik luister heel veel naar de landbouwers. Dat kompas heeft zijn vertaling gekregen in ons regeerakkoord. Daar ben ik blij om. Wij erkennen de landbouwsector als een strategische sector, die dag in dag uit instaat voor de voedselvoorziening, op een rendabele economische manier, sociaal gedragen en uiteindelijk binnen de ecologische grens. Dat is ons kompas.
We moeten niet alleen hier in Brussel over de boeren praten maar vooral mét hen, over de administratieve vereenvoudiging. Daarom ben ik blij dat we vandaag op het terrein met hen in overleg zijn. Er loopt op het terrein een bevraging over al die zaken waar ze vandaag tegenaan lopen: van de uitrijregeling tot de ecoregelingen, alles rond de mestwetgeving … Al die zaken liggen vandaag bij hen op tafel. We moeten samen bekijken hoe wij dat kunnen vereenvoudigen. Hoe kunnen we de dagelijkse bedrijfsvoering van de landbouwers vereenvoudigen?
Samen met de minister-president heb ik nog die grotere oefening van administratieve vereenvoudiging, waar ik het luik landbouw zeker wil insteken.
Ook het Vrijstellingenbesluit is een heel belangrijk instrument dat we willen gebruiken om te bekijken hoe we alle regels waarmee de landbouwers vandaag moeten werken verder vereenvoudigen.
Voor mij geldt dus ook, collega Sintobin: laat de boeren boeren. Regels die niet nodig zijn en onnodige administratieve druk moeten we samen wegnemen. Ik kijk uit naar uw voorstellen op dat vlak. (Applaus bij cd&v)
De voorzitter
De heer Sintobin heeft het woord.
Stefaan Sintobin (Vlaams Belang)
Minister, wat u vertelt, klinkt natuurlijk allemaal goed, maar er gebeurt niets. U weet ook dat administratieve verplichtingen en de regelgeving in de top drie staan van redenen waarom jonge landbouwers niet starten. Zij liggen, zoals ik in de commissie zei, niet wakker van een beleidsvisie 2030-2050. Daar liggen zij niet wakker van. Ze liggen wel wakker van administratieve overlast, agressieve controles, torenhoge boetes, een gebrek aan rechtszekerheid, het vergunningenbeleid en hun inkomsten, kortom, van hun toekomst.
En het is niet alleen in Vlaanderen dat er heel wat regels worden opgelegd. Veelal onnodige regels. Maar ook vanuit het Europese en zelfs federale niveau. Vandaar mijn bijkomende vraag. Onlangs was er een opnieuw politieke benoeming bij het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV). Er werd een MR-criminologe aangeduid als de nieuwe chef van het FAVV. Ook van het FAVV komen heel wat regels op ons af. Ik vraag mij af of u al met haar hebt gesproken. Wat kunt u doen op dat vlak? (Applaus bij het Vlaams Belang)
De voorzitter
Mevrouw Robeyns heeft het woord.
Els Robeyns (Vooruit)
Minister, uiteraard staan wij ook achter minder administratie en meer vertrouwen in onze boeren. Iedereen is daarbij gebaat. Het is goed dat u zegt dat u naar de boeren gaat luisteren, en dat we zullen bekijken, waar dat mogelijk is, welke onnodige regels we zullen schrappen. Maar dat mag uiteraard nooit ten koste gaan van veilig voedsel en gezonde leefomgeving. Vereenvoudiging waar het kan, ja, maar we moeten evenzeer streng zijn waar het moet. We moeten ervoor zorgen dat ons voedsel gezond en betaalbaar blijft.
Hoe we het draaien of keren, controles zullen altijd nodig blijven. We hebben gisteren nog met spoed eieren die besmet waren met salmonella uit onze winkelrekken moeten halen. Dat bewijst dat controles hun nut hebben. Ze zijn nodig en zullen nodig blijven. Minister, we zijn voor de administratieve vereenvoudiging, maar hoe zult u met die oefening de veilige en gezonde voeding en leefomgeving garanderen? (Applaus bij Vooruit)
De voorzitter
De heer De Roo heeft het woord.
Stijn De Roo (cd&v)
Collega Sintobin, we hebben u vanmorgen gemist, toen we met de commissie Landbouw naar de beurs rond technieken voor de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) in Geel trokken. Die technieken zijn nodig voor toekomstige investeringen en voor de aanvraag van nieuwe vergunningen voor investeringen in de landbouwsector. Een aantal vertegenwoordigers van de commissie Landbouw zijn nog niet terug, ze zijn op die beurs.
Collega Sintobin, uw vraag verwart mij. U vraagt de minister wanneer hij eindelijk iets gaat doen rond administratieve vereenvoudiging. Kijk naar het regeerakkoord, mijnheer Sintobin, daar staat het. Het staat ook in de beleidsverklaring van de minister. Denk terug aan twee weken geleden: toen hebben we in de gemengde commissie de aanpak bekeken en een duidelijk traject opgezet.
Minister, voor mij is het alleszins duidelijk: het Vlaams Belang staat hier een riedeltje over landbouw af te drammen, maar de echte oplossingen zullen van u komen. (Applaus bij cd&v)
De voorzitter
De heer Vaneeckhout heeft het woord.
Jeremie Vaneeckhout (Groen)
Collega De Roo, u hoeft u niet op te jagen. De minister heeft het voorbije jaar inderdaad een aantal dingen op de tafel gelegd; er is ook een regeerakkoord en er is een beleidsnota. Maar, minister, het blijft op dit moment bij aankondigingen. De Vlaamse Landbouwvisie 2030-2050 wordt uitgerold en opgemaakt. Ik zal het vermoedelijk nooit helemaal eens zijn met collega Sintobin over het landbouwmodel dat we moeten hebben, maar de vaagheid die er vandaag hangt, is voor niemand goed.
Mijn vraag is heel duidelijk: we moeten de administratieve overlast aanpakken op de plekken waar het kan, waar een dubbele registratie is en er logge administratie bijkomt. Maar we mogen nooit het risico lopen dat onze volksgezondheid, ons leefmilieu en de voedingskwaliteit in het gedrang komen. U kondigt dit als minister van Landbouw nu al tien maanden aan, en u was daarvoor ook al minister van Landbouw. Voor zij die zich niet herinneren hoe die administratie tot stand is gekomen: we spreken over twintig jaar cd&v op dit domein.
Wanneer wordt er in dit parlement een concreet plan neergelegd, minister, over een aantal administratieve zaken die kunnen worden teruggekoppeld, zonder onnodige risico’s te nemen? Dank u wel. (Applaus bij Groen)
De voorzitter
Mevrouw Peeters heeft het woord.
Lydia Peeters (Open Vld)
Collega’s, ik denk dat Justine Arkens als voorzitter van GK zegt wat elke boer denkt: stop met die administratieve lasten die zorgen voor tijd- en mankrachtverlies. Een boer wil niet achter zijn computer zitten, hij moet op het veld zijn en daar kunnen werken.
Dat was trouwens een van de redenen van de boerenprotesten ruim twee jaar geleden. Ook toen was er al een luide roep naar administratieve vereenvoudiging. We zijn twee jaar verder en we horen dat het in het regeerakkoord staat, dat er een bevraging komt, dat er werkgroepen worden opgericht. Met een aantal quick wins, minister, zou u er al voor kunnen zorgen dat de landbouwer niet continu achter zijn computer moet zitten, maar meer tijd kan besteden aan wat hij wil doen, en dat is effectief: boer zijn.
Mijn vraag is, minister: wanneer geeft u de boeren de ruimte om terug te kunnen boeren? En wanneer komt u met een aantal quick wins zodat er snel schot in de zaak komt? Dank u. (Applaus van Jeremie Vaneeckhout)
De voorzitter
Mevrouw Ryde heeft het woord.
Eva Ryde (N-VA)
De NV-A-fractie deelt de bezorgdheid rond de overdruk door administratieve regeltjes. U verwees in uw antwoord, minister, naar de initiatieven die u, ook op regeringsniveau, daarvoor neemt. Maar ook in het parlement mogen we niet stilzitten, en dat doen we ook niet: vorige week hebben we vanuit de meerderheid een voorstel tot resolutie over het welbevinden van onze Vlaamse landbouwers op de agenda gezet. Daarin roepen we actief op om aan de slag te gaan met de administratieve vereenvoudiging. Die weegt wel degelijk op onze landbouwers. Ook de steeds veranderende regelgeving draagt daartoe bij. Volgende week organiseren we een hoorzitting en kunnen we de bezorgdheid beter toelichten om er actief mee aan de slag te kunnen gaan.
Maar laat me toe om te zeggen dat we ons toch moeten hoeden van een ‘race to the bottom’. Maatregelen onderuithalen die de rechtzekerheid voor jonge boeren aantasten, helpt niemand. Bij de start van de regering ging u er prat op dat u milieu en landbouw in dezelfde portefeuille wilde hebben om tegenstellingen te kunnen overstijgen. Het is als minister te gemakkelijk om er één maatregel uit te pikken.
De voorzitter
Collega Ryde, kunt u afsluiten?
Eva Ryde (N-VA)
Wanneer wilt u nu eindelijk een structureel beleid opzetten dat zorgt voor minder regeldruk en ook de fragiele evenwichten rond rechtzekerheid voor de komende generaties landbouwers garandeert? (Applaus bij de N-VA)
De voorzitter
Minister Brouns heeft het woord.
Minister Jo Brouns
Collega’s, uiteraard geen woorden, maar daden. Als er één sector is die mij daar heel regelmatig mee confronteert, dan zijn het onze boeren. Ik kom voldoende op straat en op de boerderij om dat heel goed te weten. Ik heb een kompas dat vandaag nog altijd actueel is: rechtszekerheid – dat geldt niet alleen voor de landbouwers, maar voor al wie onderneemt in Vlaanderen –, waardering, voldoende centen voor hetgeen ze produceren, maatschappelijke waardering en administratieve vereenvoudiging – ook iets wat veel ruimer gaat dan enkel de landbouwers.
Als jonge boeren in Vlaanderen en hun vertegenwoordigers zich zorgen maken over hun toekomst en over de toekomst van onze voedselvoorziening, dan spits ik mijn oren en dan luister ik daarnaar. Er is maar één weg en dat is de weg die we samen met hen afleggen, waarbij we praten met hen en niet over hen. Dat is altijd mijn devies geweest en dat zal het altijd blijven. Daarom kijk ik inderdaad heel hard uit naar de concrete voorstellen die zij zelf doen. Want zij zijn het die elke dag op hun tractor, op het land, in de stal de zaken ervaren waar ze tegenaan lopen. Dat zijn de zaken waar wij mee aan de slag gaan.
Uit het landbouwakkoord hebben we al een aantal dingen gerealiseerd. Ik denk aan de kalenderlandbouw. De landbouw laat zich vandaag niet vatten in data, gelet op al die klimaatveranderingen. Ik denk aan de vereenvoudiging van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB), aan de mestwetgeving, aan de emissiereducerende technieken en het vrijstellingenbesluit. Heel veel van die zaken komen er op korte termijn. Maar jullie weten net zoals ik dat we dat allemaal niet op enkele weken of maanden zullen veranderen.
Het woord is daarnet gevallen: vertrouwen. Collega Robeyns, u sprak dat uit. Ik denk dat dat de basis moet zijn. We moeten uiteraard boeren, ook binnen die ecologische grenzen. Maar dat moet op een rendabele manier kunnen. Het is dat evenwicht dat deel uitmaakt van dat kompas, collega's. Op die manier geloof ik erin dat wij samen verder aan de toekomst van die jonge landbouwers in Vlaanderen kunnen werken. (Applaus bij cd&v en de N-VA)
De voorzitter
De heer Sintobin heeft het woord.
Stefaan Sintobin (Vlaams Belang)
Collega De Roo, ik was deze ochtend in de commissie Wonen en Toerisme. Ik zal vanaf nu mijn agenda met u aftoetsen. Dat u mij van alles verwijt, daar heb ik geen last van. Maar ik zal de boodschap doorgeven aan Justine Arkens dat u vindt dat het allemaal zever is en dat u het allemaal niet nodig vindt. Waarom zou ik die vraag hier niet stellen?
Minister, wij waren als fractie bij het begin van de legislatuur tevreden dat Landbouw en Omgeving bij elkaar zaten. Het was eindelijk gedaan met het desastreuze beleid van minister Demir. U had een prolandbouwimago, maar daar is tot op heden nog steeds niets van te merken. U wordt wekelijks frontaal aangehaald door uw collega's in de meerderheid. De tussenkomst van de collega daarnet was alweer een sneer naar uw beleid. Er is een opiniestuk verschenen van een ander lid van deze meerderheidspartij. We hebben de wekelijkse aanvallen van nog een andere collega. U wordt misschien ook wel gesaboteerd door uw eigen administratie.
Het moet natuurlijk wel ongemakkelijk voor u zijn dat u enkel nog op de steun van het Vlaams Belang kunt rekenen inzake Landbouw. Maar ik wil eindigen met het volgende: jonge boeren zijn cruciaal voor de toekomst en de verjonging van onze land- en tuinbouwsector. Laat onze boeren boeren.
Denk daaraan, minister. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De voorzitter
De actuele vraag is afgehandeld.