Op het Zandleemplateau van Izenberge, in Alveringem en Lo-Reninge, voerde de VLM de voorbije jaren een onderzoek naar het nut voor een nieuwe ruilverkaveling. Die zou aansluiten bij de lopende ruilverkaveling Sint-Rijkers. Het plateau wordt begrensd door de Lovaart en de IJzer. Bij een ruilverkaveling herschikt de overheid binnen een vooraf vastgelegde perimeter alle landbouwpercelen, zodat ze groter, meer aaneengesloten, regelmatiger van vorm en beter toegankelijk zijn, en dichter bij de hoeves liggen. Tegelijk wordt een landschapsplan uitgevoerd met aandacht voor waterbeheer, herstel van lokale wegen, erfgoed, natuur en recreatie.
Nu het ontwerp-plan voor de ruilverkaveling Izenberge fase 1 is afgewerkt, heeft minister Demir beslist om het resterende deel van het zandleemplateau van Izenberge niet via ruilverkavelingen (Izenberge fase 1 en ook Leisele) her in te richten. De minister acht de meerwaarde van tijdrovende en arbeidsintensieve ruilverkavelingen onvoldoende groot in dit gebied dat urgente klimaatuitdagingen kent en een snelle transitie naar een klimaatbestendig landbouwlandschap nodig heeft. Het IJzerbekken blijkt van alle Vlaamse bekkens het meest droogtegevoelig te zijn, wat de toekomst van de landbouw hypothekeert. De landbouwers in het gebied hadden de voorbije zomers sterk te lijden onder de droogte en bij hevige regenval was er herhaaldelijk wateroverlast, ook in de bebouwde omgeving. Tegelijk heeft de IJzervallei een zeer groot potentieel als waterbergend systeem .
De door de Vlaamse Landmaatschappij reeds opgebouwde terreinkennis zal nu ingezet worden in een nieuw klimaatproject met een ruimere perimeter, waarbij waterzekerheid – de beschikbaarheid van voldoende water ook in droge periodes en het vermijden van wateroverlast bij hevige regen - centraal staat.
Hiertoe worden de handen in elkaar geslagen met o.a. de gemeenten, het provinciebestuur, het polderbestuur, het Agentschap Wegen en Verkeer, de Vlaamse Milieumaatschappij. Er zal ook een intense samenwerking opgezet worden met de lokale gebiedscoalitie Water-Land-Schap om de aanbevelingen van het expertenadvies Weerbaar Waterland om Vlaanderen beter te beveiligen tegen overstromingen én droogte in de praktijk uit te testen.
Na een grondige analyse en op basis van de kennis vanuit het onderzoek naar het nut van de ruilverkaveling, zal in overleg met de partners een maatregelenpakket uitgewerkt worden. Om de maatregelen uit te voeren zal afgewogen worden welke instrumenten het meest geschikt zijn. Mogelijk kunnen de instrumenten landinrichting ingezet worden.
Klimaatbestendig landbouwlandschap in de noordelijke Boven-IJzer
Gebaseerd op o.a. het expertenadvies Weerbaar Waterland wordt gewerkt aan de transitie naar een landschapssysteem dat eerst water maximaal vasthoudt in functie van infiltratie, om pas daarna het resterende water te hergebruiken en af te voeren indien nodig.
- De klemtoon ligt op het bovenstroomse deel van de IJzervallei en het stroomgebied van de Machuitbeek (de Grote Beverdijkvaart) tot aan het Lokanaal. In overleg met de lokale actoren worden maatregelen ontwikkeld om hier sponslandschappen te creëren die op kleine en grote schaal water gaan vasthouden. Zo kan waterbeschikbaarheid en waterveiligheid worden geboden. Samen met de landbouwers wordt de overgang ingezet naar een klimaatrobuuster landbouwlandschap met aandacht voor droogteresistente teelten en erosiebeheersing. Er wordt ook gewerkt aan de realisatie van natuurdoelstellingen, met name voor kwetsbare doelsoorten zoals de bruine kiekendief, de zomertortel en de kamsalamander.
- De lopende herinrichting van de verkeersas (N8) Ieper-Veurne door het Agentschap Wegen en Verkeer wordt verder ondersteund.
- In samenspraak met het polderbestuur en de waterloopbeheerders wordt onderzocht welke toekomstgerichte peilafspraken kunnen worden gemaakt om de polder klaar te maken voor de klimaatverandering en welke maatregelen daarvoor nodig zijn.
