Wat begon in de Westhoek, breidt uit naar de rest van de provincie: meer en meer landbouwers sluiten zich aan bij Boerenhart Vlaanderen, de protestbeweging die de bevolking wil tonen dat het serieus fout aan het lopen is voor onze lokale landbouw. Enkele tientallen boeren kwamen woensdagavond samen in een loods in het Roeselaarse om overleg te plegen, maar ook om kleine zakjes met graan te vullen. Die zakjes werden donderdagochtend in de brievenbus gestopt van tal van politici en burgemeesters in de provincie, zoals onder meer Vlaams minister Hilde Crevits. Op het zakje staat een QR-code dat bij het inscannen duiding geeft over de beweegredenen van de landbouwers. “In de zakjes die we vulden zit zo’n 20 gram tarwe. Als je dat zaait op een vierkante meter kan je daar één kilo tarwe mee kweken, goed voor één kilo bloem en dus goed voor één brood. We dagen iedereen uit het graan te zaaien”, zegt een van de actievoerders, die liever anoniem blijven. “We vrezen immers dat we in de toekomst het graan niet meer kunnen telen tegen de huidige prijs. Als de tarwe duurder wordt, gaan bakkers de prijs van hun brood moeten opdrijven.”
Verschillende zaken liggen aan de basis van de onvrede bij de landbouwers. “Een daarvan is de verplichting dat we vanaf 2023 vier procent van onze gronden braak moeten laten liggen voor de natuur. Daarnaast zorgt het verstrengde mestactieplan ervoor dat we onze planten niet meer voldoende voedsel kunnen geven om ze te laten groeien. De toekomstige stikstofwet is bovendien de doodsteek voor de Vlaamse veehouderij. De politiek is van plan onze levensnoodzakelijke voedingsmiddelen in te voeren uit het buitenland, waar het aan veel minder strenge eisen moet voldoen. Onwerkbare regels zorgen ervoor dat wij als landbouwers ons werk niet meer kunnen uitoefenen.” Tot nu kreeg Boerenhart, die nochtans al verschillende keer in de media kwam, nog maar weinig respons uit lokaal politieke hoek. “Er zijn op stads- of gemeenteniveau enkele openingen gemaakt en dat is goed, maar het is vooral onze bedoeling de hogere overheid wakker te maken”, aldus de actievoerders.
Tussen de landbouwers in de loods ook dierenarts Peter De Swaef van de vzw Verenigde Veehouders. Die beweging wil een gerechtelijke procedure beginnen om het stikstofakkoord van de Vlaamse regering aan te vechten. Het stikstofakkoord maakte deel uit van het zogenoemde Krokusakkoord van de Vlaamse regering. Met het akkoord wil de overheid de veel te hoge stikstof- en ammoniakuitstoot in Vlaanderen omlaag krijgen en daarvoor werkte de regering een pakket maatregelen uit.
De vzw Verenigde Veehouders nam daar met Walter Van Steenbrugge meteen niet de eerste de beste advocaat onder de arm. “Voor het opstellen van het stikstofakkoord werd gebruik gemaakt van foute cijfers en theoretisch rekenmodellen”, zegt de dierenarts, die samen met een landbouwer uit Brakel de vzw uit de grond stampte. “De cijfers die onderzoekers gebruikten om de impact van landbouwbedrijven aan te tonen zijn onjuist. Daardoor zijn niet alleen de boeren, maar ook het Vlaams parlement belazerd. Het is een schande dat de zogenaamde rode bedrijven de deuren moeten sluiten op een moment dat heel de wereld zich zorgen maakt over onze voedselzekerheid. Een boerenkrijg gaan we niet organiseren, de enige weg om onze strijd te voeren is de juridische weg. Als men met dit stikstofakkoord doorzet, zoals het nu voorligt, dan wordt de Vlaamse veehouderij ontmanteld samen met de aanverwante agrarische economie die vandaag goed is voor 150.000 jobs. Met de klimaatverandering mogen we ons nochtans voorbereiden op het massaal mislukken van oogsten.”
De vzw Boerenhart plant in de toekomst verdere acties, ook op andere plaatsen in West-Vlaanderen. “Het is niet de bedoeling om met onze tractoren de straat op te gaan, maar we willen iedereen wel duidelijk maken dat het al meer dan vijf voor twaalf is.”
De organisatie pleit ook voor samenwerking tussen de verschillende nieuwe verenigingen om zodoende meer publiek te bereiken en een vuist te kunnen maken naar de politiek. “Hoe meer leden wij hebben, hoe sterker we staan in de onderhandelingen met de Vlaamse overheid”, aldus Geurts. Momenteel lopen er gesprekken tussen de verschillende initiatieven om de samenwerking vorm te geven.
Dat wordt beaamd door Jos Bols die betrokken is bij de Stuurgroep Turnhouts Vennengebied. “Wij zijn uiteraard voorstander van samenwerking.” Maar hij voegt meteen een beperkende voorwaarde toe: “De Verenigde Veehouders verzetten zich tegen de generieke maatregelen, terwijl wij de gebiedsgerichte maatregelen in het Turnhouts Vennengebied bestrijden. Onze belangen liggen niet altijd in dezelfde lijn.”
Door de krachten waar mogelijk te bundelen, kunnen er misschien ook meer boeren geactiveerd worden, aldus De Swaef die aangeeft dat het niet altijd makkelijk is de veehouder te bereiken. “Veel veehouders zijn al wat ouder en zitten niet zo veel achter de computer. Het is daarom niet altijd eenvoudig om hen via sociale media te bereiken.” Mogelijk dat het optreden van Van Steenbrugge in de Afspraak ook hen kan bereiken en tot een tweede golf van ledentoestroom leidt.
De advocaat is te gast bij De Afspraak op Canvas op 12 januari. Eerder zat hij al aan tafel bij Kanaal Z (te bekijken vanaf 05:30) en in De Ochtend op Radio 1, waar hij meer tekst en uitleg gaf bij de plannen van de Verenigde Veehouders.
