De Vlaamse minister van Omgeving, Natuur en Landbouw riep 2018 uit tot ‘Jaar van de data in de landbouw’. Het Departement Landbouw en Visserij en het ILVO pakten al uit met verschillende initiatieven rond dit thema (waaronder studiedagen, een thematische oproep voor demonstratieprojecten, onderzoeksprojecten en rapporten). De focus ligt hierbij op de data die de landbouwers verzamelen op hun bedrijf, en de opportuniteiten om daar nieuwe toepassingen en kennis uit te halen. Maar ook de overheid verwerkt een massa landbouwdata die ze nodig heeft om haar taken te kunnen uitvoeren. Het Departement Landbouw en Visserij zet hierbij hard in op het ‘once only’- principe: gegevens worden zo weinig mogelijk bij de landbouwer opgevraagd en zo veel mogelijk uit al beschikbare gegevensbronnen opgehaald. Dit vermindert niet alleen de administratieve last bij de landbouwer, maar verhoogt ook de kwaliteit van de gegevens. Het departement gaat bovendien voorzichtig om met privacygevoelige gegevens en verwerkt de data volgens de regels rond bescherming van persoonsgegevens.
Bedrijfsgegevens
Zodra een landbouwbedrijf zich geregistreerd heeft bij het Departement Landbouw en Visserij, koppelt het departement het bedrijf aan de gegevens uit de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). Daardoor worden wijzigingen van naam, adres, rechtsvorm of stopzetting direct overgenomen. Daarnaast kan het departement gemakkelijk de statuten van een bedrijf raadplegen, bijvoorbeeld bij aanvragen voor investeringssteun. Ook uit het rijksregister worden gegevens gehaald, zoals de leeftijd van de jonge landbouwer. Dit is nodig om te bepalen of de landbouwer misschien in aanmerking komt voor ‘steun voor jonge landbouwers’. Adreswijzigingen haalt het departement uit het Centraal Referentieadressenbestand (CRAB), dat beheerd wordt door de steden en gemeenten. Daardoor worden ook adreswijzigingen of de fusies van gemeenten vlot verwerkt in de dossiers. Het departement deelt al deze identificatiegegevens tenslotte met de Vlaamse Landmaatschappij (VLM), zodat de landbouwer zich daar niet nog eens moet laten identificeren.
Diergegevens en perceelsgegevens
Diergegevens haalt het Departement Landbouw en Visserij rechtstreeks bij Dierengezondheidszorg Vlaanderen, die de gegevens van de veehouders in het Veeportaal voor het departement ontsluit.
Voorgedrukte gegevens helpen de landbouwer bij het invullen van de verzamelaanvraag. Hiervoor haalt het departement geografische gegevens op bij andere entiteiten van de Vlaamse overheid zoals de Basiskaart Vlaanderen (Grootschalig Referentie Bestand, GRB). Deze gegevens worden in de perceelsaangifte gebruikt voor voordruk van gebouwen, wegen en waterlopen. Ook geografische gegevens van het Departement Omgeving, zoals de focusgebieden nitraat en de erosiegevoelige gebieden, worden opgenomen in de aangifte.
De data die verzameld worden via de verzamelaanvragen worden dan weer verder binnen het departement gedeeld, bv. voor kwaliteitscontroles van plantaardig vermeerderingsmateriaal en landbouwimpactstudies. Maar ook buiten het departement is er uitwisseling, bv. voor de uitvoering van het mestdecreet, beheerovereenkomsten, bio-controleorganen en controles door het Federaal Voedselagentschap voor bv. aardappelen en maïswortelboorder.
Toekomst
Het Departement Landbouw en Visserij zal zo veel mogelijk nieuwe gegevensbronnen gebruiken zodra die beschikbaar worden. Zo onderzoeken we momenteel of we diplomavereisten voor bepaalde steunmaatregelen rechtstreeks bij het Departement Onderwijs kunnen controleren. Door het steeds meer delen van gegevens tusen overheden en andere partijen bespaart iedereen tijd want er worden geen data meer onnodig opgevraagd.
Privacy
Het Departement Landbouw en Visserij verwerkt en deelt zijn gegevens zoveel mogelijk, steeds met respect voor de privacy van zijn klanten. Zo worden persoonsgegevens enkel gedeeld als daar een wettelijke basis voor is. In de privacyverklaring op de website van het Departement Landbouw en Visserij vindt de landbouwer terug welke gegevens we verzamelen en gebruiken, en voor welk doel.
Alle acties rond het ‘Jaar van de data in de landbouw’ staan gebundeld op de website.
