Departement Landbouw verwerpt stikstofcompromis

Nu blijkt dat het departement Landbouw en Visserij, dat onder CD&V-minister van Landbouw Hilde Crevits valt, zich niet bij die instructie neerlegt. Recent werden in verschillende adviezen van de provinciale omgevingsvergunningscommissies vergunningen voor de uitbreiding van stallen negatief geadviseerd. Aanvragen in Lokeren, Dendermonde en Knesselare werden afgewezen omdat ze kunnen leiden tot extra neerslag van stikstofverbindingen in nabijgelegen natuurgebied.

Telkens opnieuw weigert het departement Landbouw om zich bij dat negatieve advies neer te leggen. In een minderheidsstandpunt bij de drie adviezen laat het departement steeds weer zijn ongezouten mening horen, en dat in exact dezelfde bewoordingen.

De administratie noemt de criteria in de instructie ‘eenzijdig en willekeurig’, waardoor de facto een vergunningsstop voor de landbouwsector ontstaat en de rechtszekerheid worden ondergraven. ‘In afwachting van duidelijke en rechtszekere criteria over hoe de vergunningenverlening wordt aangepakt, wensen we niet mee te gaan in voorliggend voorstel tot weigering’, schrijft het departement.

Landbouw en Visserij heeft weliswaar een traditie in het toevoegen van dergelijke minderheidsstandpunten als zijn standpunten niet worden gevolgd, maar ditmaal gaat het verder dan het individuele dossier alleen, en is de kritiek principieel en gericht op het politieke stikstofcompromis.

Dat komt neer op een vorm van protest. De ministeriële instructie, waarop de richtsnoeren die de administratie aanklaagt zijn gebaseerd, is weliswaar een initiatief van minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) alleen, maar ze heeft daarvoor de instemming van de andere leden van de Vlaamse regering gevraagd en gekregen.

‘In die zin zouden we dan ook betreuren dat het departement Landbouw en Visserij zich zou distantiëren van de instructie die zijn voogdijminister steunt’, reageert Demir. ‘We begrijpen dat het voor het departement moeilijk is om door de zure appel te bijten’, erkent de minister, die zegt dat ze juist een volledige vergunningsstop wil vermijden. Volgens minister van Landbouw Hilde Crevits werkt de administratie ‘in volle onafhankelijkheid’. ‘Ze moeten uiteraard de regelgeving als kader hanteren.’

Voor Groen-Parlementslid Mieke Schauvliege is er meer aan de hand. ‘Dit is ongezien’, zegt Schauvliege. ‘Dit incident legt de breuk tussen N-VA en CD&V nog meer bloot. Je kan geen stikstofbeleid voeren zonder de minister van Landbouw mee te hebben. Met kibbelende ministers komt een oplossing niet dichterbij.’ Groen vraagt dat minister-president Jan Jambon ingrijpt.

Uit de dossiers blijkt overigens dat de gevolgen van de weigering van een vergunning ernstig kunnen zijn. In één dossier, waarbij een investering in extra stallen moest dienen om twee gezinnen te onderhouden, erkent het Agentschap Natuur en Bos – dat onder minister van Omgeving Zuhal Demir valt – dat de situatie na het stikstofarrest ‘schrijnend’ en ‘niet meer menselijk’ is. In een ander dossier wordt een stal gesloten en een andere gebouwd. De ammoniak­uitstoot van het bedrijf daalt, maar omdat de nieuwe stal dichter bij natuurgebied staat, is een vergunning niet mogelijk.