Het Phytofar Instituut voor Onderzoek en Ontwikkeling van een Duurzame Landbouw in België reikte op 19 november 2019 voor de tiende keer haar tweejaarlijkse prijzen uit aan onderzoeksteams en een doctoraat voor hun innoverend werk. De winnaars van de wetenschappelijke en de professionele prijs krijgen elk een cheque ter waarde van € 7.500. De prijs voor het doctoraatswerk bedraagt € 1.500. Dit jaar stuurden 16 teams een project in waarbij ze op zoek gingen naar oplossingen om de Belgische landbouw zo duurzaam mogelijk te maken. De jury van het Phytofar Instituut selecteerde de winnaars op basis van hun kwaliteit, originaliteit en hun bijdrage aan een duurzame landbouw.
De wetenschappelijke prijs wordt toegekend aan het project “Combinatieteelt van tarwe en wintererwten: een mogelijkheid om rotaties te diversifiëren voor een duurzame en milieuvriendelijke landbouw”, ingediend door Jérôme Pierreux, Pierre Delaplace, Benjamin Dumont en Bernard Bodson van de “Unité de Phytotechnie des régions tempérées” van ULg-Gembloux Agro-Bio Tech.
Een innovatief, betrouwbaar en duurzaam gewas met een hoge opbrengst en kwaliteit, een aanzienlijke vermindering van de productiemiddelen, gegarandeerde afzetmogelijkheden en bovenal winstgevend voor de actoren in de sector, werd recent ontwikkeld. De combinatieteelt van wintertarwe en winterse eiwitrijke erwten, die samen gezaaid en geoogst worden, is hiervoor uiterst geschikt.
Volgens wetenschapper Jérôme Pierreux maakt dit gewas het mogelijk om een zekere en duurzame productie te hebben van hoeveelheden droge stof die gelijkwaardig zijn aan die van de twee zuivere gewassen, door het verbeteren van de eiwitopbrengst. “Gezien het beperkte aantal werkzame stoffen in gewasbeschermingsmiddelen dat voor zowel granen als erwten is goedgekeurd, is het belangrijk om te kiezen voor goede rassen. Optimale prestaties en voedselveiligheid kunnen worden gegarandeerd, door minder dan de helft van de stikstofbemesting en gewasbeschermingsmiddelen toe te dienen die normaal in de zuivere teelt zou gebruikt worden.”
De professionele prijs wordt toegekend aan het project “IPM optimaliseren: de impactmeter voor neveneffecten op nuttigen in de boomgaard”, van Femke De Vis, Tim Beliën en Dany Bylemans van pcfruit.
Fruittelers hebben nood aan een website die alle betrouwbare gegevens over nuttige organismen en de neveneffecten van gewasbeschermingsmiddelen op deze nuttigen verzamelt. Daarom ontwikkelde pcfruit de impactmeter: een duidelijke en gemakkelijk toegankelijke tool die de globale impact van het toedienen van een bepaald gewasbeschermingsmiddel op alle relevante nuttigen in de boomgaard weergeeft, rekening houdend met het tijdstip van de toepassing en de nawerking van de middelen.
Volgens onderzoekster Femke De Vis biedt de impactmeter een concrete leidraad aan hardfruittelers voor een optimaal geïntegreerd beheer waarbij een minimale inzet van gewasbeschermingsmiddelen en een maximaal behoud van nuttigen centraal staat. “Onze fruittelers kunnen zo toonaangevend worden in geïntegreerde bestrijding en een voorbeeld zijn voor andere landen!”
De doctoraatsprijs wordt toegekend aan Géraldine van Aubel (promotor Pierre Van Cutsem) van de Universiteit van Namen voor haar doctoraat “Studie van het werkingsmechanisme van COS-OGA, een nieuwe klasse van uitlokker van de aangeboren immuniteit van planten".
COS-OGA is een nieuwe biologische uitlokker van plantenimmuniteit, die schimmelderivaten (chitooligosacchariden COS) en plantencelwandderivaten (oligogalacturoniden OGA) combineert. Het product bootst de interactie tussen planten en schimmels na en informeert plantencellen over de aanwezigheid van pathogenen. Dit proefschrift maakte het mogelijk om de moleculaire mechanismen te begrijpen die aan de grondslag liggen van de bescherming die COS-OGA biedt en om de meest geschikte planttechnologie voor COS-OGA te identificeren, om zo een hoge bescherming tegen ziekten te garanderen.
Doctor Géraldine van Aubel: “COS-OGA richt zich niet direct op de ziekteverwekker en veroorzaakt daardoor minder snel weerstand. Het heeft vele voordelen voor zowel de geïntegreerde als de biologische landbouw, zoals de afwezigheid van residuen en de wachttijd vóór de oogst.”.
