Gevolgen Afrikaanse varkenspest voor de Vlaamse varkenssector

De heer Coenegrachts heeft het woord.

Minister, in het zuiden van Wallonië werd een tijd geleden de Afrikaanse varkenspest vastgesteld bij enkele everzwijnen. De Waalse overheid heeft daar zeer correct op gereageerd en heeft die pest kunnen indijken. Die is niet naar Vlaanderen overgeslagen. In het buitenland bekijkt men België natuurlijk als een geheel. Dat heeft een belangrijk nadeel, zeker in deze sector waar Vlaanderen toch goed is voor 95 procent van de varkenshouderij in dit land.

Vooral de Aziatische markt is afgesloten voor de export van ons varkensvlees. Dat zal normaal gezien in augustus 2020 worden beëindigd, dat hopen we toch. Op dat moment zal dat ongeveer 500 miljoen euro hebben gekost aan onze sector. Ze noemen dat nu al de grootste crisis sinds de dioxinecrisis.

Minister, hoe kunnen we ervoor zorgen dat de Aziatische markt toch terug opengaat voor het Vlaamse varkensvlees? Hoe kunnen we het gebied vanaf Samber en Maas, die een natuurlijke grens vormen, toch openstellen voor de export van varkensvlees? Is de handelsmissie naar China misschien een goed moment om daar terug een punt van te maken op de internationale agenda?

Dank u wel, mijnheer Coenegrachts. Ik wil u feliciteren met uw eerste tussenkomst op het spreekgestoelte, ook zonder papieren. Veel parlementsleden zullen nog een voorbeeld aan jullie kunnen nemen. (Applaus)

Minister Crevits heeft het woord.

Inderdaad, dit is ook meteen een zeer geëngageerde vraag over onze varkens. Deze problematiek houdt de hele landbouwsector in Vlaanderen echt wel zwaar bezig. U zei zelf dat het een van de grootste crisissen is, ik denk dat dat absoluut zo is.

Ik wil een van mijn voorgangsters, collega Schauvliege, feliciteren. Zij heeft zeer alert en daadkrachtig opgetreden toen die crisis uitbrak. Er werd onmiddellijk een taskforce ingericht om ervoor te zorgen dat de varkenspest niet naar Vlaanderen kon komen. Onze boeren moesten ook wel maatregelen kunnen nemen. Er is een systeem van VLIF-steun (Vlaams Landbouwinvesteringsfonds) op poten gezet. Men kon dus steun vragen om bijvoorbeeld hekkens te plaatsen, of ervoor zorgen dat er preventieve maatregelen werden genomen, waardoor de varkenspest niet naar Vlaanderen kwam.

Tot op vandaag werkt dat, want Vlaanderen is nog altijd vrij van varkenspest. Natuurlijk dragen we voor een deel de economische gevolgen van wat er gebeurt, omdat – zoals u terecht stelt – ons land buiten Europa als één geheel wordt bekeken. Daar stelt men vast dat er iets in België gebeurt, waardoor men geen varkens meer uit Vlaanderen wil importeren.

Volgende maand staat er een prinselijke missie naar China op de agenda. Een van de bedoelingen is om alle middelen te gebruiken om de markt in China voor Vlaamse varkens open te krijgen. Dit is ontzettend cruciaal voor de sector. Als het mogelijk is, zal ik ook zelf mijn steentje proberen bij te dragen om die opening te verkrijgen. Als dat lukt, zijn de economische gevolgen van de varkenspest al een pak minder groot. We doen daarvoor grote inspanningen.

De heer Coenegrachts heeft het woord.

Ik ben me ervan bewust dat de preventieve maatregelen goed gewerkt hebben. Men heeft ervoor gezorgd dat er zelfs in Wallonië geen gedomesticeerde varkens getroffen werden door de Afrikaanse varkenspest. In Vlaanderen werd men zelfs helemaal niet met de varkenspest geconfronteerd. Het is nu belangrijk om de economische gevolgen te beperken. De maatregelen hebben preventief gewerkt, nu moeten we die economisch verzilveren. China is daarbij een van de belangrijkste spelers, want als die deur opnieuw opengaat, kan ook de rest van Azië volgen. Ik denk echt dat we de volgende maand daaraan prioritair aandacht moeten besteden.

Mevrouw Coudyser heeft het woord.

Ik ben het helemaal eens met het feit dat we die buitenlandse missie moeten aangrijpen om duidelijk te maken dat het probleem zich in Vlaanderen niet stelt door de preventieve maatregelen.

Ik wil ook nog op het regeerakkoord wijzen waarin de nood om het productiegebied op te delen staat, zodat Vlaanderen kan blijven exporteren indien er in Wallonië of in andere delen van België problemen zijn. De toekomstige uitvoering van het regeerakkoord is daarbij heel belangrijk.

De heer Sintobin heeft het woord.

De Afrikaanse varkenspest was de afgelopen jaren de zoveelste klap voor de landbouwsector. Daardoor heeft de varkenssector heel wat te verduren gekregen. Ik denk aan de stijgende kosten, maar ook aan de Russische boycot. Het is goed dat uw voorganger initiatieven heeft genomen, zoals de waarborgregeling via het VLIF. Misschien moet die uitgebreid worden.

Ik juich natuurlijk ook alle politieke initiatieven toe die genomen worden of zullen genomen worden om die Aziatische markt opnieuw open te breken. Ik hoop in elk geval dat u als de nieuwe minister van Landbouw ook politieke initiatieven zult nemen om de Russische boycot teniet te doen, want ook daar is toch heel wat rond te doen en heeft de varkenssector in Vlaanderen, zeker in West-Vlaanderen, heel wat mee te maken. Ook op dat vlak hoop ik op een paar initiatieven. 

De heer Dochy heeft het woord.

Ik ben zeer blij dat u uw steun geeft aan de delegatie die naar China gaat. Misschien kunt u daar met uw enthousiasme en voluntarisme ook fysiek bij zijn. Dat zou een mooie bijdrage kunnen zijn. Niet alleen het verhaal van de everzwijnen in Wallonië is belangrijk, maar ook het beheer van de everzwijnen in Vlaanderen is een aspect. Dat is  echter niet uw bevoegdheid.

Ik heb wel deze vragen. Hebt u cijfers over het aantal getroffen, dode of gedode everzwijnen in Wallonië? Hebt u zicht op de evolutie van dit probleem in Wallonië?

Minister Crevits heeft het woord.

Dit was een West-Vlaams onderonsje, al komt de vraagsteller natuurlijk wel uit Limburg. Dit probleem ligt echter heel gevoelig.

Uiteraard baart die Russische boycot mij ook zorgen, mijnheer Sintobin, en we nemen ook initiatieven, maar sta mij toe om daarover op een ander moment grondiger te discussiëren.

Wat de Aziatische markten betreft: op dit ogenblik is er wel nog export mogelijk naar Vietnam en India. Daar werkt men al op basis van het principe van de regionalisering. Mevrouw Coudyser, we moeten inderdaad proberen die regionalisering erdoor te krijgen. Het hangt af van land tot land en van diegenen waarmee je handel drijft. Zij kunnen Vlaanderen erkennen als een wat dat betreft autonoom te beschouwen regio, ofwel bekijken zij het hele land. Daar moeten wij stelselmatig aan werken. Maar in dit geval is het voor onze varkenshouderij natuurlijk enorm belangrijk dat wij zeker die Aziatische markt meer open krijgen. Daar wordt aan gewerkt.

In het kader van de China Meat Association is hier een Chinese delegatie geweest. Wij moeten ook hen overtuigen van het feit dat ons varkensvlees gezond is. Alle beetjes kunnen helpen. Daar wordt absoluut werk van gemaakt.

Mijnheer Dochy, de varkenspest is in Wallonië nog niet helemaal onder controle. Ik heb het over niet-wilde dieren, zoals ik ze maar zal noemen. Er zijn er ongeveer vierduizend gecontroleerd. Er werd nog altijd een besmetting vastgesteld bij een achthonderdtal. Daar wordt ook stevig werk van gemaakt. Er zijn geen problemen meer bij de geconventioneerde dieren, het gaat over niet-geconventioneerde dieren.

Excuus dat ik soms nog eens naar mijn papiertje moet kijken, maar er gaat voor mij een heel nieuwe wereld op. Ik dacht dat ik de landbouwsector bijzonder goed kende en dat er weinig afkortingen of ‘speciallekes’ zijn, maar dat blijkt niet het geval. Ik zal mijn best doen om zo snel mogelijk volledig papiervrij te worden.

Minister Crevits, ik houd u daaraan.

Minister, ik ben blij dat we samen zullen leren over de landbouwsector. We zullen elkaar, hoop ik, slimmer maken.

Wij kunnen in een regeerakkoord wel afspreken dat de regionalisering een feit is. Maar wij moeten daar vooral het buitenland nog van overtuigen, en in dit geval China. Dat wordt de uitdaging voor de komende maanden. Ik wens u daar veel succes bij. (Applaus bij de meerderheid)

De actuele vraag is afgehandeld.