GWP is de afkorting van’ global warming potential’. Het is de maat voor aardopwarmingsvermogen, zijnde de mate waarin een gas opwarming zal veroorzaken over de volgende 100 jaar, vergeleken met eenzelfde volume CO2. De GWP* benadering staat in detail beschreven in Smith et al., 2021. Further improvement of warming-equivalent emissions calculation. Climate and Atmospheric Science. Het IPCC (Intergouvernementeel Panel inzake klimaatverandering) erkent GWP* als wetenschappelijk juister, maar nam tot nu toe de berekeningsmethode voor haar eigen wereldwijde klimaatimpactcijfers (nog) niet over.
Onderscheid tussen langlevende en kort levend broeikasgassen
Langlevende broeikasgassen (Stock gasses) zijn gassen die accumuleren in de tijd omdat ze zeer lang in de atmosfeer aanwezig blijven. Een voorbeeld is CO2. Kort levende broeikasgassen (Flow gasses) breken af op relatief korte termijn, zodat, bij een stabiele emissie, de opwarming niet toeneemt. In een relatief korte periode wordt er immers evenveel afgebroken als aangemaakt. Methaan heeft een gemiddelde verblijfperiode van slechts 10-12 jaar in de atmosfeer en behoort tot de tweede categorie.
De redenering in het rapport over GWP* luidt dat de impact van methaan niet op dezelfde hoop mag worden gegooid als de impact van CO2. De emissies van CO2 worden cumulatief opgestapeld in de atmosfeer door hun lange duur van afbraak (50 – 200 jaar halfwaardetijd).
Nvdr: Naargelang de oorsprong van methaan (hetzij uit fossiele verbranding hetzij van biologische oorsprong) gebruiken zowel de GWP als de verbeterde GWP* berekeningsformules een andere ‘strafheids-coëfficiënt’ voor methaan van biogene oorsprong ( 25 keer straffer als CO2) als voor fossiel-ontstane methaan (28 keer de CO2 sterkte).
Nieuwe scenario’s over de invloed van herkauwend vee: gunstig of ongunstig?
GWP* houdt meer rekening met het feit dat er, bij een gelijkblijvende (!) emissie (vb. zelfde aantal dieren en zelfde productieniveau), telkens evenveel methaan wordt afgebroken dan dat er wordt aangemaakt. Doorheen de tijd ontstaat er dus een stabiele methaanconcentratie. “Indien de biogene methaanemissies gelijk blijven in de tijd moet hun impact op de opwarming daarom (veel) kleiner worden ingeschat, dan gedacht op basis van de gewone GWP-berekening .“
Op lijn 1 van onderstaande figuur is te zien dat een lichte stijging van de hoeveelheid methaan (minder dan 1% per jaar of 25% over 30 jaar), volgens kolom 3 (= GWP*) tot iets minder extra aardopwarming zal leiden, in vergelijking met het effect berekend met de klassieke GWP.
Bij een minieme daling van de methaanemissie ontstaat er op vrij korte termijn een stabiliserend effect: Met een daling 0,3% per jaar (of 10% over 30 jaar) verdwijnt het bijkomend opwarmend effect van deze emissie. (tweede lijn)
Stel dat er een daling van methaanemissie zou komen van 25% (uitgesmeerd over 30 jaar) dan zou men een negatieve opwarming - een koeling - kunnen verkrijgen. (derde lijn)
Methaan van herkauwers en klimaatimpact: een verschil tussen GWPen GWP-ster berekening
In aanloop naar de VN-klimaatconferentie, komende november 2021 in Glasgow, wordt er vanuit de landbouw(onderzoekers) uitgekeken naar het al dan niet overnemen van de nieuwe wetenschappelijke inzichten betreffende de impact van methaan. Naast de huidige gebruikte GWP-berekening circuleert er ook een GWP*berekening (‘GWP-ster’). Voor de impact vanwege methaan-van-herkauwers kan dat een groot verschil opleveren. ILVO legt hier uit hoe dat precies zit.
GWP is de afkorting van’ global warming potential’. Het is de maat voor aardopwarmingsvermogen, zijnde de mate waarin een gas opwarming zal veroorzaken over de volgende 100 jaar, vergeleken met eenzelfde volume CO2. De GWP* benadering staat in detail beschreven in Smith et al., 2021. Further improvement of warming-equivalent emissions calculation. Climate and Atmospheric Science. Het IPCC (Intergouvernementeel Panel inzake klimaatverandering) erkent GWP* als wetenschappelijk juister, maar nam tot nu toe de berekeningsmethode voor haar eigen wereldwijde klimaatimpactcijfers (nog) niet over.
Onderscheid tussen langlevende en kort levend broeikasgassen
Langlevende broeikasgassen (Stock gasses) zijn gassen die accumuleren in de tijd omdat ze zeer lang in de atmosfeer aanwezig blijven. Een voorbeeld is CO2. Kort levende broeikasgassen (Flow gasses) breken af op relatief korte termijn, zodat, bij een stabiele emissie, de opwarming niet toeneemt. In een relatief korte periode wordt er immers evenveel afgebroken als aangemaakt. Methaan heeft een gemiddelde verblijfperiode van slechts 10-12 jaar in de atmosfeer en behoort tot de tweede categorie.
De redenering in het rapport over GWP* luidt dat de impact van methaan niet op dezelfde hoop mag worden gegooid als de impact van CO2. De emissies van CO2 worden cumulatief opgestapeld in de atmosfeer door hun lange duur van afbraak (50 – 200 jaar halfwaardetijd).
Nvdr: Naargelang de oorsprong van methaan (hetzij uit fossiele verbranding hetzij van biologische oorsprong) gebruiken zowel de GWP als de verbeterde GWP* berekeningsformules een andere ‘strafheids-coëfficiënt’ voor methaan van biogene oorsprong ( 25 keer straffer als CO2) als voor fossiel-ontstane methaan (28 keer de CO2 sterkte).
Nieuwe scenario’s over de invloed van herkauwend vee: gunstig of ongunstig?
GWP* houdt meer rekening met het feit dat er, bij een gelijkblijvende (!) emissie (vb. zelfde aantal dieren en zelfde productieniveau), telkens evenveel methaan wordt afgebroken dan dat er wordt aangemaakt. Doorheen de tijd ontstaat er dus een stabiele methaanconcentratie. “Indien de biogene methaanemissies gelijk blijven in de tijd moet hun impact op de opwarming daarom (veel) kleiner worden ingeschat, dan gedacht op basis van de gewone GWP-berekening .“
Bij een minieme daling van de methaanemissie ontstaat er op vrij korte termijn een stabiliserend effect: Met een daling 0,3% per jaar (of 10% over 30 jaar) verdwijnt het bijkomend opwarmend effect van deze emissie. (tweede lijn)
Stel dat er een daling van methaanemissie zou komen van 25% (uitgesmeerd over 30 jaar) dan zou men een negatieve opwarming - een koeling - kunnen verkrijgen. (derde lijn)
Conclusie
ILVO volgt met zijn Expertisecentrum Landbouw en Klimaat op wat er internationaal in de klimaatberekeningen en de reductiestrategieën voor de landbouwsector beweegt. Tegelijk gaat het onderzoek door om efficiënte toepasbare en bedrijfsspecifieke technieken te ontwikkelen die -in absolute cijfers – de methaanemissies vanuit de landbouw kunnen verminderen.
Contact:
Greet Riebbels, Communicatie ILVO M. 0486 26 00 14 Greet.Riebbels@ilvo.vlaanderen.be
Els Lemeire, coördinator van het expertisecentrum voor Landbouw en Klimaat binnen ILVO Els.Lemeire@ilvo.vlaanderen.be
Referenties:
GWP* berekeningsmethode:
Smith et al., 2021. Further improvement of warming-equivalent emissions calculation. Climate and Atmospheric Science, (2021) 4:19 ; https://doi.org/10.1038/s41612-021-00169-8
IPCC rapport dat GWP* erkent en naar Smith et al., 2021 verwijst):
IPCC, 2021: Summary for Policymakers. In: Climate Change 2021: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Masson-Delmotte, V., P. Zhai, A. Pirani, S. L. Connors, C. Péan, S. Berger, N. Caud, Y. Chen, L. Goldfarb, M. I. Gomis, M. Huang, K. Leitzell, E. Lonnoy, J.B.R. Matthews, T. K. Maycock, T. Waterfield, O. Yelekçi, R. Yu and B. Zhou (eds.)]. Cambridge University Press. In Press.
Figuur:
Allen M., Cain M., Lynch J. (University of Oxford) and David Frame (Victoria University of Wellington). Climate metrics for ruminant livestock. Programme briefing, 2018. Published by the Oxford Martin Programme on Climate Pollutants.
Cain et al (2019) simuleert een toekomsthorizon van 30 jaar voor methaan op basis van het GWP*model
Conclusie
ILVO volgt met zijn Expertisecentrum Landbouw en Klimaat op wat er internationaal in de klimaatberekeningen en de reductiestrategieën voor de landbouwsector beweegt. Tegelijk gaat het onderzoek door om efficiënte toepasbare en bedrijfsspecifieke technieken te ontwikkelen die -in absolute cijfers – de methaanemissies vanuit de landbouw kunnen verminderen.
Contact:
Greet Riebbels, Communicatie ILVO M. 0486 26 00 14 Greet.Riebbels@ilvo.vlaanderen.be
Els Lemeire, coördinator van het expertisecentrum voor Landbouw en Klimaat binnen ILVO Els.Lemeire@ilvo.vlaanderen.be
Referenties:
GWP* berekeningsmethode:
Smith et al., 2021. Further improvement of warming-equivalent emissions calculation. Climate and Atmospheric Science, (2021) 4:19 ; https://doi.org/10.1038/s41612-021-00169-8
IPCC rapport dat GWP* erkent en naar Smith et al., 2021 verwijst):
IPCC, 2021: Summary for Policymakers. In: Climate Change 2021: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Masson-Delmotte, V., P. Zhai, A. Pirani, S. L. Connors, C. Péan, S. Berger, N. Caud, Y. Chen, L. Goldfarb, M. I. Gomis, M. Huang, K. Leitzell, E. Lonnoy, J.B.R. Matthews, T. K. Maycock, T. Waterfield, O. Yelekçi, R. Yu and B. Zhou (eds.)]. Cambridge University Press. In Press.
Figuur:
Allen M., Cain M., Lynch J. (University of Oxford) and David Frame (Victoria University of Wellington). Climate metrics for ruminant livestock. Programme briefing, 2018. Published by the Oxford Martin Programme on Climate Pollutants.
