Om deze wat betere positie in de markt te behouden is het wel van belang om zo mogelijk de overtonnen (meeleveraardappelen) ook echt vrij te houden, een kostendekkende contractprijs te bedingen en de omvang van het areaal in de EU-4 in de hand te houden.
De frietaardappelmarkt lijkt redelijk in balans te zijn, wat resulteert in redelijke prijzen op de vrije markt. Als de wereldwijde vraag naar friet zo blijft als nu, zal het prijsniveau in de tweede helft van het seizoen ook nog wel wat kunnen verbeteren.
Eerst bekende contractprijzen bij lange na niet voldoende
Een redelijke prijs op de vrije markt zorgt doorgaans voor betere contractprijzen. En dat is ook meer dan nodig, want de kosten voor 2022 rijzen de pan uit. De eerste contractprijzen voor 2022 die naar buiten zijn gekomen, zijn bij lange na niet genoeg om de kostenstijging op te vangen. Deze verhoging moet zeker 4 tot 5 cent zijn om voor de teler interessant te zijn.
Overtonnen/meeleveraardappelen vrij houden
De aangeboden contractprijzen moeten kostendekkend zijn, en dat zijn ze op dit moment echter niet. Verder is het ook verstandig, als niet de hele oogst gecontracteerd is, om de overtonnen of meeleveraardappelen niet vooraf al aan dezelfde afnemer toe te zeggen. Als deze aardappelen ook werkelijk vrij gehouden worden, moeten de afnemers meer doen om ze in handen te krijgen en bij een krappe markt kan dat de prijzen opdrijven.
Voor de algemeen gangbare rassen, die naar verschillende verwerkers kunnen, is er geen enkele reden om akkoord te gaan met een terugleverplicht. De gecontracteerde hoeveelheid wordt uiteraard geleverd aan de afnemer waarmee het contract gesloten is. De rest kan aan iedere belangstellende afnemer geleverd worden.
Wanneer de overtonnen apart van het gecontracteerde deel worden opgeslagen, heeft de teler de meeste vrijheid van handelen en de meeste kans om voor de overtonnen de optimale prijs te krijgen.
Het lopende en komende seizoen lijken uitstekend geschikt om uit de vrije meeleveraardappelen ook werkelijk meer rendement te halen.
Areaal 2022
De betere positie als teler door de krappe markt van oogst 2021 gaat onmiddellijk weer verloren als het areaal teveel gaat groeien.
Door het areaal niet of nauwelijks te laten groeien in 2022 is de kans dat de telers het volgende seizoen ook weer redelijke prijzen kunnen maken het grootst.
Gezien het systeem met de pachtcontracten en de nieuwe manier van aanpak omtrent de verzamelaanvraag (Landbouw&Visserij) blijkt iets minder grond in pacht ter beschikking gesteld te worden.
Het areaal aardappelen (en ook het bietenareaal) zal afnemen, tarwe en maïs gaan vermeerderen.
Grillig klimaat
De grilligheid van het klimaat, met overstromingen en hevige regenval in verschillende delen van het land - en vooral in Wallonië - hebben deze zomer veel roet in het eten gestrooid: enorme kosten voor spuiten tegen de aardappelplaag, een zeer moeizame oogst, veel rot en (zeer) hoge tarrapercentages. Laat ons hopen dat 2022 van dergelijk euvel gespaard blijft.
Er volgde erkenning van diverse rampen, zowel in Vlaanderen als in Wallonië:
14/15/16 juli 2021 VL hevige regenval
14/15/16 juli 2021 VL overstromingen
14/15/16 juli 2021 WALL overstromingen
24 juli 2021 WALL overstromingen/hevige regenval
Voor Wallonië kunnen dossiers ingediend worden tot half april 2022, voor Vlaanderen tot eind maart 2022.
De plaatselijke hevige regenval gedurende de maanden juni-juli-augustus 2021 wordt momenteel voor een heel aantal gemeenten, nl diegene waarvan het VRF een 'melding' gekregen heeft, onderzocht of de voorwaarden voor een erkenning voldaan zijn. Het gaat voornamelijk over gemeenten in West- en Oost-Vlaanderen. Wordt vervolgd!
Ik wens jullie een opperbest 2022 en, zoals U weet, elk jaar is een ander patattenjaar!
Sofie Scherpereel, Landbouwdeskundige
