Inbreng landbouwsector in de Vlaamse Codex voor Dierenwelzijn

De voorzitter

– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.

Mevrouw Talpe heeft het woord.

Minister, ik heb een vraag over de Vlaamse Codex voor Dierenwelzijn die op gang wordt getrokken. Het is de bedoeling te komen tot een gecoördineerde geactualiseerde versie van de reglementering inzake dierenwelzijn. De evaluatie wordt afgerond in het voorjaar van 2021 en het is natuurlijk een bevoegdheid van de minister van Dierenwelzijn, maar er rijzen toch een aantal vragen over de inbreng vanuit het beleidsdomein Landbouw.

De minister heeft ter voorbereiding van de nieuwe codex de inbreng gevraagd van dierenrechtenorganisatie GAIA en kijkt ook naar een aantal buitenlandse voorbeelden. Er wordt echter geen inbreng gevraagd van beroepsorganisaties of belangengroepen uit de landbouw. Ik bedoel dan de landbouworganisaties, sectorfederaties van pluimvee, rundvee, varkens en dergelijke, maar ook de slachthuizen of de dierentransporteurs.

Nu hebben we ook vernomen dat de Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn niet onmiddellijk betrokken zou worden. Mijn collega Gwenny De Vroe heeft daar in de bevoegde commissie een vraag over gesteld, waarop de minister antwoordde dat de raad wel zal worden gehoord en op de hoogte zal worden gehouden, maar dat het niet de bedoeling is om hem de volledige tekst voor te leggen.

Vanuit onze partij hechten we een groot belang aan een ambitieuze maar evenwichtige en werkbare codex, die rekening houdt met de belangen van alle betrokkenen. Bij de minister van Dierenwelzijn hebben we daarom herhaaldelijk aangedrongen om alsnog een advies te vragen aan de betreffende organisaties vanuit de landbouwsector. Hij geeft echter aan daartoe geen initiatief te willen nemen. Nochtans lijkt het echt wel noodzakelijk dat ook de stem van de nutsdierenhouders en andere relevante actoren zoals de slachthuizen wordt gehoord. Ik heb daarnet al aangegeven dat de tijd dringt, want in het voorjaar 2021 wordt gestart met het voorbereiden van de regelgevende teksten, waarna in het voorjaar van 2022 het regelgevend proces kan worden opgestart.

Minister, bent u van oordeel dat ook de stem van de dierenhouders in de landbouw moet worden gehoord bij de opstelling van de nieuwe Vlaamse Codex voor Dierenwelzijn?

Zult u hierover in overleg gaan met de bevoegde minister?

Zult u de representatieve landbouworganisaties, de relevante federaties van nutsdieren, de federatie van de slachthuizen en andere betrokken actoren actief oproepen om hun input over die nieuwe codex te bezorgen?

Minister Crevits heeft het woord.

Mevrouw Talpe, u ondervraagt mij over een regelgevend initiatief dat collega Weyts in zijn beleids- en begrotingstoelichting 2021 heeft aangekondigd. Ik ben zeer vereerd nu ook vragen te krijgen over de beleidsbrieven van mijn goede collega’s, maar u zult wel begrijpen dat het bijzonder oncollegiaal zou zijn van mij om hier in zijn plaats op te antwoorden. De bespreking van een ontwerp van regelgeving in de Vlaamse Regering en het parlement wordt gevoerd op basis van teksten die worden voorbereid door de bevoegde minister. Ik zou dat ook zo wensen, het zou anders ook niet werkbaar zijn. Collega Weyts heeft aangegeven dat hij nog met de voorbereiding bezig is. Ik stel dan ook voor om niet op de zaken vooruit te lopen.

Het komt collega Weyts ook toe om het participatieve karakter van zijn regelgevend initiatief te duiden. Wat mij betreft, worden zulke dossiers inderdaad in overleg met alle betrokken actoren voorbereid, omdat we enkel op die manier tot gedragen en duurzame beleidsbeslissingen kunnen komen.

Mevrouw Talpe, ik moet het daarbij houden. Ik denk dat het stuur nu even bij collega Weyts zit, maar ik zal uiteraard mee zorg dragen voor een goede implementatie.

Minister Talpe heeft het woord.

Minister, dat was een heel kort antwoord. Dit is natuurlijk een heel belangrijk thema, maar het gaat inderdaad, zoals ik in het begin van mijn vraag al zei, over een bevoegdheid van minister Weyts om de codex op te stellen. Ik heb er ook vertrouwen in dat dat op een evenwichtige manier zal gebeuren, maar het lijkt me toch ook belangrijk dat er vanuit het beleidsdomein Landbouw over wordt gewaakt dat de stem van de landbouworganisaties en van de nutsdierenhouders echt wordt gehoord. Als de minister dat zelf niet spontaan doet, dan steun ik volledig de vraag van mijn collega, Gwenny De Vroe, om hem op te roepen dat spontaan te doen. Het proces loopt al en zal in het voorjaar 2021 in een versnelling geraken. Wanneer we rekening willen houden met de input, opmerkingen en bezorgdheden van die sector, die in de media vaak op een verkeerde manier ter sprake wordt gebracht, dan is het belangrijk dat hij wordt gehoord, zodat we kunnen komen tot een evenwichtig beleid.

Dit thema gaat over de beleidsdomeinen heen en daar zijn verschillende partijen bij betrokken. Ik wil dan ook oproepen om met elkaar in overleg te gaan en te zorgen voor een evenwichtige en gedragen codex die werkbaar is en rekening houdt met de verschillende facetten.

De heer Vandenhove heeft het woord.

Ik sluit me aan bij deze vraag. Uiteraard heb ik geen enkel bezwaar dat zoveel mogelijk organisaties worden betrokken bij de totstandkoming van die codex, maar het uitgangspunt moet wel het dierenwelzijn zijn. De rest is aanvullend. Het kan niet zo zijn dat we de zaken omdraaien. Mevrouw Talpe heeft een aantal organisaties genoemd die inderdaad moeten worden betrokken, maar er zijn ook een aantal organisaties, zonder ze bij naam te noemen, die in het verleden niet echt uitblonken inzake dierenwelzijn. Dus nogmaals, het uitgangspunt is het dierenwelzijn waaraan iedereen zich moet houden, wat niet uitsluit dat met bepaalde instanties en organisaties overleg kan worden gepleegd.

Mevrouw Joosen heeft het woord.

Ik heb het voordeel om in beide commissies te zetelen, zoals nog een aantal collega's hier aanwezig. In een ideale wereld zou dat onder een beleidsdomein vallen, maar ik denk dat de praktijk wel uitwijst dat voor het dierenwelzijnsbeleid enige autonomie noodzakelijk is. Anderzijds denk ik dat het geen kwaad kan dat de organisaties die bezorgd zijn over dierenwelzijn, zich ook voldoende bewust zijn van het vitale belang van onze landbouw en beseffen dat moderne en innovatieve bedrijven net meer bijdragen aan dierenwelzijn.

Ik kan het pleidooi van mevrouw Talpe voor een deel volgen. We komen dan in de buurt van de term ‘agribashing’, die de laatste tijd opgang maakt. Ik wil er wel voor waarschuwen dat dit geen gigantische container mag worden voor uiteenlopende praktijken. Ik denk bijvoorbeeld aan het bezetten of saboteren van een landbouwbedrijf. We mogen dat niet onder dezelfde noemer plaatsen als het aankaarten en onder de aandacht brengen van bestaande wanpraktijken. Bij een aantal undercoverbeelden was ook effectief sprake van schending van een aantal regelgevingen. Dat moeten we ook erkennen.

Ik stel echter vast dat onze minister van Dierenwelzijn daar altijd genuanceerd op reageert en die beelden in een kader plaatst. Ik denk dan ook niet dat in de commissie Dierenwelzijn wordt meegesurft op een golf van verontwaardiging.

Een constructieve samenwerking is voor alle partijen altijd beter. We moeten erkennen dat de landbouworganisaties zich de voorbije jaren enorm hebben ingespannen voor het dierenwelzijn. Een aantal dierenorganisaties tonen zich ook bereid om naar dat verhaal te luisteren en de logica van die moderne landbouw te begrijpen. Ik zie dan ook zeker mogelijkheden voor een afsprakenkader, al ben ik eerder voorstander om zoiets van onderen uit te laten groeien dan het van overheidswege op te leggen.

De heer Steenwegen heeft het woord.

We hebben daarnet in de commissie Leefmilieu een debat gehad over de toekomst van de veesector, en ik denk dat het belangrijk is om altijd in overleg te gaan en zo snel mogelijk alle partijen te horen, ook al kunnen de meningen verschillen. We geraken alleen vooruit wanneer alle betrokkenen ook worden gehoord. In die zin steun in de bezorgdheid van mevrouw Talpe dat een zo breed mogelijk overleg nodig is. Ook wanneer de meningen verschillen, is het belangrijk dat door overleg begrip kan groeien en naar elkaar kan worden geluisterd. Ik ben dan ook een groot voorstander van dat overleg. Over het meest geschikte moment daarvoor spreek ik me niet uit, maar ik pleit wel voor een ruim overleg, zeker ook met de landbouworganisaties.

Ik heb zelf ook de oproep gedaan, publiekelijk, aan de landbouworganisaties en het brede veld van de landbouwsector om zichzelf aan te dienen bij de minister om hun advies in te brengen. De minister had inderdaad gezegd dat hij dat nog eens zou bekijken.

Ik weet dat er intussen een gesprek is geweest tussen de minister en de landbouworganisaties en dat ook de Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn wordt betrokken bij het verdere proces, maar ik denk dat de grootste bezorgdheid hier is om de betrokkenheid van de landbouwadministratie in het daglicht te stellen. Minister, in welke mate is de landbouwadministratie zelf betrokken bij dit dossier?

Minister Crevits heeft het woord.

Ik ben blij met de tussenkomsten van de heren Steenwegen en Dochy en van mevrouw Talpe dat het belangrijk is om iedereen te betrekken bij het geheel. Ik had een beetje last met de insinuatie van de heer Vandenhove dat sommigen dat allemaal niet zo nauw zouden nemen. Ik denk dat het om een gezamenlijke bezorgdheid van iedereen gaat en dat die codex in gezamenlijk overleg moet worden opgemaakt. Ik zou daarbij niet pleiten voor het uitsluiten van bepaalde sectororganisaties aan de gesprekstafel. Dat zou pas nefast zijn voor het draagvlak.

Wat de administratie betreft, collega Dochy, ga ik ervan uit dat die erbij betrokken is. Ik zal het in elk geval vragen aan collega Weyts. De administratie is evenwel niet rechtstreeks betrokken want de bevoegdheid zit bij een andere minister. Maar zij hebben wel ervaring en expertise. Maar als er specifieke zorgen zouden zijn, zal ik ze contacteren.

Mevrouw Talpe heeft het woord.

Ik wil alle collega’s en u, minister, bedanken om de bezorgdheid te delen. Het feit dat wij hier vragen de landbouw te horen bij het opstellen van de codex, doet absoluut geen afbreuk aan het belang van dierenwelzijn. Dat staat voorop in de codex. Maar het is een en-enverhaal. Ik ben blij te horen dat iedereen dat erkent en daar ook wil voor strijden. De ene ziet dat wat actiever dan de andere. Ik hoor hier bij sommigen een pleidooi om de sector op te roepen om zelf proactief een inbreng te hebben. Dat ondersteun ik ook. Maar ik wil toch ook wel een wat actievere houding van het kabinet. Maar het is belangrijk dat er inderdaad participatie is en dat daarin het evenwicht wordt bewaakt, al was het maar om te vermijden dat wij achteraf tot bepaalde vaststellingen komen dat er in de codex zaken zijn opgenomen die wij toch beter op voorhand hadden kunnen bespreken en anders hadden kunnen aanpakken. Het is beter te voorkomen dan te genezen. Als wij erin slagen iedereen naar iedereen te laten luisteren, is er meer kans dat wij tot een codex komen die echt af is en die rekening houdt met alle verschillende belangen.

Minister, ik raad u aan toch even te bellen met uw collega van Dierenwelzijn en hem te zeggen dat wij heel graag willen meewerken om de bezorgdheden vanuit de landbouwsector bekend te maken.

De vraag om uitleg is afgehandeld.