Akkerbouw
Algemeen
Dieren
Economie
Markten
Mechanisatie
Milieu
Politiek
Tuinbouw
Veehouderij
Voeding
Inloggen
 
 
 
Klik hier om u te registreren en te abonneren
(72,60 euro per jaar)
 
Wachtwoord vergeten
Volgend artikelVolgend Artikel

 12 mrt 2020 16:06 

De subsidiëring van biomassa


Vraag om uitleg over de subsidiëring van biomassa van Sam Van Rooy aan minister Zuhal Demir

De voorzitter

De heer Van Rooy heeft het woord.

Sam Van Rooy (Vlaams Belang)

Minister, er rijst steeds meer bezorgdheid over biomassacentrales die zogenaamde bio-energie of biowarmte opwekken door de verbranding van allerlei organische materialen van niet-fossiele oorsprong, voornamelijk houtafval of pellets waarvan de oorsprong vaak bedenkelijk is. Om die reden heeft de Vlaamse Regering al zogenaamde duurzaamheidscriteria ingevoerd voor biomassacentrales, waardoor die moeten voldoen aan bepaalde criteria alvorens ze aanspraak kunnen maken op groenestroomcertificaten.

Toch rijzen er nog steeds ernstige vragen bij de zogenaamde klimaatvriendelijkheid van die biomassacentrales. Meerdere rapporten en studies, waaronder dat van de European Academies’ Science Advisory Council (EASAC), stellen dat het opwekken van energie uit houtige biomassa leidt tot een verhoogde uitstoot van CO2. Dit heeft niet het minst te maken met het feit dat de energetische waarde van hout lager ligt dan die van bijvoorbeeld steenkool, waardoor er meer van moet worden verbruikt. Ook blijkt de redenering dat de uitgestoten CO2 weer wordt opgenomen door het aanplanten van nieuwe bomen, geen steek te houden. Jonge bossen nemen immers minder CO2 op dan oude. Bovendien duurt het natuurlijk ook lang alvorens diezelfde hoeveelheid CO2 weer is opgenomen door nieuw aangeplante bomen.

Toch verneem ik dat de Vlaamse Regering deze energiebron blijft subsidiëren, in de vorm van groenestroomcertificaten. Minister, onlangs kondigde u immers aan dat u nog 13 miljoen euro zult vrijmaken voor bedrijven die willen investeren in onder meer biomassa. Er is ook één biomassacentrale die op houtpellets werkt en die wordt gesubsidieerd, namelijk Max Green in Gent, van ENGIE Electrabel. Die kreeg in 2018 98 miljoen euro aan subsidies, in de vorm van groenestroomcertificaten.

Dat is een heel hoog bedrag voor iets wat niet rendabel is, subsidies nodig heeft en veel meer CO2 uitstoot dan een klassieke steenkoolcentrale. Ik vernam ook dat er nog een kleine biomassacentrale van 20 megawatt bij komt in Gent, Belgian Eco Energy genaamd. Krijgt die dan ook subsidiëring?

Minister, wat is in het algemeen uw visie op het groeiende bewijs dat biomassa geen rol kan spelen in het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen en volgens wetenschappers net ‘een koolstofbom’ is? Bent u bereid om de subsidiëring voor biomassacentrales in te trekken?

De voorzitter

Minister Demir heeft het woord.

Minister Zuhal Demir

We moeten in de eerste plaats een onderscheid maken tussen biomassa die houtproductie via bosbouw vereist, en biomassa die als afval of bijproduct vrijkomt. In de tweede categorie denk ik dan bijvoorbeeld aan houtafval dat niet meer gerecycleerd kan worden of aan snoeihout afkomstig van bermbeheer. In de eerste categorie spelen de vragen en vereisten inzake duurzaamheid mee. Daarom is in de Vlaamse regelgeving ook een uitgebreid kader met duurzaamheidscriteria opgenomen. Dit kader wordt momenteel verder uitgewerkt en exploitanten moeten aantonen dat zij aan de duurzaamheidscriteria voldoen via de ontwikkeling van een certificatiemechanisme dat via audits de duurzame herkomst van het hout valideert.

De steun voor biomassa-afval is sinds dit jaar weggevallen voor nieuwe projecten.

De voorzitter

De heer Van Rooy heeft het woord.

Sam Van Rooy (Vlaams Belang)

Voor nieuwe projecten, dat doet mij plezier. Maar die biomassacentrale met houtpellets in Gent kreeg in 2018 98 miljoen euro. Die krijgt waarschijnlijk nog altijd 98 miljoen euro. Elk jaar opnieuw. En er worden bomen gekapt om die te laten draaien. Ik weet niet precies waar, maar dat doet er niet toe.

Bovendien vind ik uw argument, dat de duurzaamheidscriteria ervoor zorgen dat er met houtafval wordt gewerkt, irrelevant in het licht van het feit dat dat houtafval ook een hogere CO2-uitstoot veroorzaakt. Als het uw doel is om met biomassa minder CO2 uit te stoten, dan doet u daar net het tegenovergestelde. Want een biomassacentrale stoot meer uit dan zelfs steenkoolcentrales. Uit het onderzoek in Nederland blijkt dat ook de stikstofuitstoot van een biomassacentrale een probleem is.

Blijft de subsidie voor de bestaande biomassa bestaan? Zo ja, waarom neemt u niet in rekening dat er meer CO2-uitstoot is?

De voorzitter

De heer Gryffroy heeft het woord.

Andries Gryffroy (N-VA)

Minister, het zal u niet verbazen dat de installatie van Max Green er is gekomen op basis van een afgesloten contract en wij moeten instaan voor de rechtszekerheid. Dat wil zeggen dat we de lopende contracten niet zullen terugschroeven. Dit contract loopt nog een paar jaar. De grote installatie van Max Green zal dan ook ten einde lopen.

Ik was niet gelukkig met de installatie van Max Green. Lees er de verslagen op na; u zult zien dat ik in het verleden altijd heb gesproken over een hoop verouderd verroest ijzer, die men opnieuw heeft doen draaien om pellets uit Canada te verstoken. De uitbaters kennen mijn stelling daarover. (Opmerkingen van Robrecht Bothuyne)

De kerncentrales zijn in zeer goede doen, collega Bothuyne. Beter dan uw centrale in Ruien: die is afgebroken.

Het regeerakkoord is duidelijk over de kleine nieuwe biomassacentrale. Het zegt dat ze moet voldoen aan een aantal duurzaamheidscriteria. Sowieso is dit vanaf dit jaar niet meer van toepassing voor nieuwe projecten. Een van die duurzaamheidscriteria is dat we geen hout meer gaan transporteren vanuit een ver land tot hier bij ons. Je moet kijken naar de afvalstromen hier ter plaatse. B-hout is hier een lokale afvalstroom.

Je kunt daar twee dingen mee doen. Je kunt dat stapelen en stapelen en stapelen, en nog een keer stapelen, en nog een keer stapelen. Dan heb je een stapel die op den duur hoger is dan de Eiffeltoren, en dan sta je daar te kijken naar een stapel, en dan komt daar nog een stapel bij enzovoort. Of je kunt proberen daar iets nuttigs mee te doen. Je zou daar bijvoorbeeld iets nuttigs mee kunnen doen in het type centrale dat zou worden gebouwd door BEE in de Gentse haven, waarbij de uitstootnormen van die centrale zullen voldoen aan de meest strenge eisen die geldig zijn in Europa. Als het gaat over stikstof: neen. Ze worden ook gekoppeld aan een warmtenet. Dat is het grote verschil met de centrale van Max Green, die ook ter sprake kwam in de tijd van Langerlo.

Hier ligt de focus vooral op het omzetten naar warmte die via een lokaal warmtenet zal worden benut en waarmee elektriciteit geproduceerd zal worden. Dat is een centrale met de nieuwste technieken, met een capaciteit die 14 keer kleiner is dan die van Max Green, en dus totaal niet vergelijkbaar. Ze is in principe 22 keer kleiner dan wat er zou komen in Langerlo, dus totaal niet vergelijkbaar. Het gaat over een kleinere industriële installatie die afval verwerkt, namelijk B-hout. Ik hoop dat u weet wat B-hout is. De tafel waaraan we zitten, is uit B-hout. Dat kan je niet zomaar recycleren. Als deze banken ooit moeten worden uitgebroken, dan moet je daar wel ergens mee naartoe kunnen. Je kunt die stapelen.

Ik denk dus dat dat wel een goede oplossing is. Ik denk dat een belangrijke factor is, ook voor de OVAM, dat je moet gaan kijken hoeveel B-hout je jaarlijks beschikbaar hebt. Binnen dat contingent kun je gaan kijken wat je daarmee kunt doen. In Vlaanderen is daarvoor maximaal plaats voor twee tot drie installaties, en dan voldoe je aan de duurzaamheidscriteria.

De voorzitter

De heer Danen heeft het woord.

Johan Danen (Groen)

Rond biomassa hebben we vorige legislatuur ook heel wat discussies gevoerd. Het is een containerbegrip waar heel veel onder valt. We moeten zorgen dat we het kind niet met het badwater weggooien. Waar wij als Groen heel erg tegen zijn, is dat we van overal in de wereld zogenaamde biomassa zouden invoeren en die hier opbranden. Dat moeten we zeker niet doen. We hebben trouwens in de vorige legislatuur hard strijd gevoerd tegen de centrale van Langerlo, bijvoorbeeld. Gelukkig hebben we daar allemaal samen voor gevochten om die weg te houden. Ze zou eerst en vooral heel veel subsidies slurpen en zou bijzonder slecht zijn voor de CO2-uitstoot en de luchtkwaliteit in Genk en de ruimere omgeving. Het is heel goed dat die daar weg is gebleven. Hopelijk komt ze nooit meer terug.

Een andere zaak is wat we doen met hout dat hier is, met snoeiafval. Er zijn heel goede kleinschalige projecten waar wel iets voor te zeggen valt. Nogmaals, je kunt moeilijk zeggen dat je voor of tegen biomassa bent, het gaat erover voor welke biomassa je bent. Ik zou net willen voorstellen om in de commissie het debat eens ten gronde te voeren, met een aantal vertegenwoordigers, zodat we duidelijk weten waarover we spreken. Nogmaals, in de meeste gevallen wordt het woord misbruikt om zogenaamd goede ecologische oplossingen in de markt te zetten die dat allesbehalve zijn. Dat mogen we zeker niet toelaten. We moeten zorgen dat de vlag de lading dekt.

Ik doe een uitnodiging om hier in de commissie het debat eens ten gronde te voeren om te weten waarover we spreken en om te kijken wat er in Vlaanderen beschikbaar is en wat we daarmee moeten doen. Kunnen we dat gebruiken? Moeten we dat energetisch valoriseren? Of moeten we daar nog iets anders mee doen? Dat zijn vragen waar we de komende maanden en jaren zeker een antwoord op moeten geven.

De voorzitter

De heer Tobback heeft het woord.

Bruno Tobback (sp·a)

Ik sluit me aan bij collega Danen. Biomassa is een van de vele technologieën die de voorbije jaren in ontwikkeling zijn gekomen in groene-energieopwekking en waar nog iedere dag wordt bijgeleerd. Een van de lessen die we wel hebben geleerd, is dat in Vlaanderen niet voldoende grondstof aanwezig is voor grootschalige biomassa die ecologisch verantwoord is. Het heeft geen enkele zin om met zware fuel over zee bomen aan te voeren om ze dan in Vlaanderen in brand te steken en te beweren dat dat groene energie is. Die les hebben we dus geleerd, en dat is al een paar jaar zo. Het zou duidelijk moeten zijn dat grootschalige biomassa op die basis in Vlaanderen niet geschikt is, wat niet wil zeggen dat er niet een aantal mogelijkheden zijn. Maar ook daarvoor zou het goed zijn dat de Vlaamse Regering, en niet bij monde van de heer Gryffroy, duidelijkheid geeft wat de limieten en de mogelijkheden zijn, zodat ook investeerders weten waar ze aan toe zijn en we geen vragen krijgen voor gekke projecten zoals die er in het verleden wel eens zijn geweest.

De voorzitter

Minister Demir heeft het woord.

Minister Zuhal Demir

Uiteraard, collega’s, ik wil daar nog eens duidelijk over zijn, als dat niet het geval zou zijn geweest: we moeten inderdaad kijken over welke biomassa we spreken. Persoonlijk ben ik geen voorstander van een grote biomassacentrale, los van van welke grondstof men gebruikt.

Ik heb gezegd dat afval of een bijproduct zoals maisafval, bermmaaisel, afvalhout, dierlijke stoffen, afval van groenten of aardappelverwerkers, allemaal thuishoren in duurzame en kleinschalige projecten zijn. De meeste kleinere installaties staan in de voedings- en landbouwsector.

Enkele grotere installaties staan in de papier- en houtsector. Er zijn twee middelgrote projecten: dat van Gent en Indaver in Antwerpen. Beide worden voorzien van afvalhout, of B-hout, zoals de collega dat genoemd heeft, en plannen hun restwarmte maximaal te verdelen via hun warmtenet. De centrale Max Green in Gent zou binnen enkele jaren uit dienst genomen worden. Er is echter verwezen naar de rechtszekerheid. Men heeft daar in 2018 inderdaad wel een aantal zaken toegezegd, maar dat zijn zaken die in het verleden zijn gebeurd. Volgens mijn informatie wordt de centrale binnen enkele jaren uit dienst genomen.

De OVAM en het VEA zien toe op een zeer strikte toepassing van de duurzaamheidsregels zoals bepaald door de overheid. De subsidies of steun voor biomassa-afval zijn zoals gezegd weggevallen voor de nieuwe projecten.

De voorzitter

De heer Van Rooy heeft het woord.

Sam Van Rooy (Vlaams Belang)

Iedereen die hier aan het woord geweest is, inclusief u, minister, was nogal sceptisch over die biomassa. Ik zou er toch op willen wijzen dat dit voor mij mijn eerste legislatuur is. Ik heb de discussies natuurlijk niet meegemaakt. Maar als ik vandaag lees dat er wel degelijk geld is besteed en ingezet door mensen die zichzelf groen achten, voor het verbranden van hout dat is gekapt in bossen om te verbranden, dan kan mijn verstand daar niet bij.

Hoe kan iemand met gezond verstand niet beseffen dat dat slecht is voor het milieu en dat het ook zorgt – en dat bewijst onderzoek ook – voor uitstoot. Biomassa zorgt voor hogere uitstoot dan kolen. Dat blijkt uit Nederlands onderzoek: er is 20 procent meer uitstoot van stikstof, fijn stof en broeikasgas dan met een kolencentrale. Ik hoor hier dat er toch nog op ingezet wordt, zij het dan met hout dat afkomstig is van afval, een soort B-hout, maar dat zorgt natuurlijk niet voor een andere uitstoot. Die uitstoot die is er gewoon.

Die hypocrisie merk ik op. We zitten met lage-emissiezones, zogenaamd om fijn stof uit onze straat te helpen. Er wordt continu gedweept met het begrip ‘CO2-uitstoot’ , die bijna dogmatisch moet worden teruggedrongen. Maar als het dan gaat over een hogere CO2-uitstoot door de verbranding van hout of houtafval, dan hoor ik niemand praten over CO2 of uitstoot. Dan wordt gewoon gezegd: ‘Ah, we hebben afval, we kunnen dat maar beter verbranden.’ Ik vind dat heel hypocriet. (Opmerkingen van Johan Danen)

Ik zeg niet dat u dat hebt gezegd, mijnheer Danen, maar dat hoor ik hier. Dat hoor ik ook van u, minister, en ook van u, mijnheer Gryffroy. Er is nu eenmaal B-hout, we moeten dat dan maar verbranden, want wat kunnen we daar anders meedoen? U zorgt voor meer uitstoot. Ik wil hier volgende keer niet horen dat er een probleem is met de CO2-uitstoot en fijn stof en dat we daardoor lage-emissiezones moeten invoeren en we dit en dat moeten, want dat is totaal hypocriet. Nogmaals, zorg dat daar gewoon nul euro naartoe gaat, minister Demir.

U hebt gezegd dat er 13 miljoen euro wordt vrijgemaakt voor bedrijven die willen investeren in biomassa. Waarom doet u dat dan? Waarom wordt dat niet herleid tot nul euro? Dat begrijp ik dus niet.

De voorzitter

Collega Van Rooy, ik stel voor dat u het verslag nog eens naleest van de verschillende tussenkomsten en antwoorden. U formuleert het toch iets anders dan wat ik in ieder geval heb gehoord, maar dat laat ik voor uw rekening. U hebt ook dat recht. De tussenkomsten van alle collega’s waren niet in de lijn van wat u hier net meent te besluiten, maar u zult het verslag erop nalezen. U zegt wat u meent te moeten zeggen, maar ik heb genoteerd dat er, over de banken heen, wel een vraag is om een themazitting te wijden aan dit onderwerp. Dat lijkt mij in ieder geval een goed idee.

Sam Van Rooy (Vlaams Belang)

Voorzitter, met alle respect, maar ik denk niet dat het uw taak is om te zeggen dat ik verkeerd zou hebben gehoord wat hier is gezegd. (Opmerkingen van Bruno Tobback)

Dat doet u natuurlijk nooit, mijnheer Tobback, dingen samenvatten. (Opmerkingen van Bruno Tobback)

De voorzitter

We zullen allemaal het verslag lezen. Ik zal zo afsluiten. We hebben in ieder geval een thema genoteerd voor een vergadering. (Opmerkingen)

De vraag om uitleg is afgehandeld.



  Nieuwsflash
 
Versoepeling boetesysteem Mestbank Lees meer
 
 
Gloednieuwe website rond duurzame bemesting van aardappelen Lees meer
 
 
EU-lidstaten geven groen licht voor versoepelingen GLBLees meer
 
 
Pesticiden - Schadelijke gezondheidseffecten voor landbouwers Lees meer
 
 
Landbouwsites - Zonevreemde functiewijzigingen Lees meer
 
 
West-Vlaamse landbouwbedrijven - Stopzetting en opstartLees meer
 
 
2024 Beheerovereenkomst 3000 landbouwersLees meer
 
 
Nauwelijks aanvragen voor provinciale subsidies voor kustvaartuigen Lees meer
 
 
Lokale familiale landbouw wordt verdreven door Natuurpunt! Lees meer
 
 
Versoepelingen en administratieve vereenvoudigingen van het GLB in 2024 Lees meer
 
 
België haalt stemming over natuurherstelwet van agenda Lees meer
 
 
Toelating van Renure-meststoffen Lees meer
 
 
Planeet op rand van afgrond na warmste decennium ooitLees meer
 
 
Vlaamse peer verbazend sterk omringd door technologie Lees meer
 
 
Verhoogde kans op voetziekte in wintertarwe door natte najaar 2023Lees meer
 
 
Nieuwe IPM-checklist 2024 met extra driftreducerende technieken en doppen Lees meer
 
 
Vlaams Belang steunt juridische acties tegen goedgekeurd Ventilus-tracé Lees meer
 
 
Correct rekenen met dierlijke mest Lees meer
 
 
Plantenveredeling via nieuwe genomische technieken Lees meer
 
 
Herbekijk de recente studiedagen akkerbouw over suikerbieten- en aardappelteelt Lees meer
 
 
Verzamelaanvraag 2024 invullen kan tot en met 30 april Lees meer
 
 
VLIF-steun voor productieve investeringen (vanaf 2023) VLIF-aanvraagperiodes 2024 Lees meer