Boetes niet meer te ontlopen vanaf 2020

“We willen vanaf 2020 de stap naar de politierechtbank bij wanbetaling van kleine verkeersovertredingen niet meer nemen. We zullen die rechtszaken in de meeste gevallen vervangen door een bevel tot betaling en een gedwongen uitvoering van die betaling”, zegt Edward Landtsheere van de FOD Justitie. Daarvoor is dus geen vonnis meer nodig van de politierechtbank. Het doel van het bevel tot betalen is om de werklast bij de politierechtbank en het parket te verminderen. “De FOD Financiën kan beslag nemen op uw loon, uw auto aan de kant zetten als je niet betaalt als ze je tegenhouden of de boete en de hoogoplopende extra kosten afhouden van wat u terugkrijgt van de belastingen.”
 
Hoogoplopende extra kosten? “Wie een onmiddellijke inning van de politie niet op tijd betaalt, krijgt van het parket een minnelijke schikking die 33 procent duurder is. Wie vervolgens ook deze duurdere minnelijke schikking van het parket op de kast laat liggen, krijgt van het parket een bevel tot betalen aangesmeerd waardoor het boetebedrag met nog eens zo’n 35 procent stijgt”, aldus Edward Landtsheere.
 
Het bevel tot betaling is de derde fase van het Crossborderproject. In een eerste fase in 2017 kreeg de overtreder duidelijkere informatie en de mogelijkheid om online zijn boete te betalen. Daarna volgde de stap van de digitale uitwisseling van informatie tussen politie en justitie,waardoor je als overtreder niet langer meer eerst het proces-verbaal in de brievenbus kreeg van de politie en enkele dagen of weken later dan de vraag voor betaling van justitie. Sinds de tweede fase gebeurt dat met een en dezelfde brief. De automatisering resulteert in minder papierverbruik, minder administratieve werklast waardoor 270 politiemensen zich opnieuw met echt politiewerk kunnen bezighouden en in een volledig overzicht van alle begane verkeersovertredingen door een persoon. Zo kunnen veelplegers in de toekomst gepaster worden aangepakt.
 
Vorig jaar zijn daarom 5 miljoen boetes uitgeschreven. Dat waren er 21 procent meer dan het jaar voordien, dankzij de doorgedreven automatisering. 90 procent van die boetes zijn betaald in de fases van de onmiddellijke inning en de minnelijke schikking. Tien procent van de overtreders betaalde hun boete niet. Zij ontvangen begin volgend jaar mogelijk een bevel tot betaling of zullen in deze overgangsfase toch nog een dagvaarding krijgen om voor de rechter te moeten komen. Dat hangt af van de regio waar ze de overtreding begingen. Antwerpen en Brussel-Halle-Vilvoorde worden genoemd als de eerste parketten waar het nieuwe systeem in werking zal treden. FOD Justitie bevestigt die geruchten niet. Ook over een lanceringsdatum is volgens hen nog geen duidelijkheid. Vrijdag zitten het college van advocaten-generaal, de federale overheidsdiensten Justitie en Financiën en bpost samen om daarover te beslissen.
 
Zal geen enkele overtreder dan nog voor de politierechter verschijnen voor een klein verkeersmisdrijf? “Het openbaar ministerie kan nog altijd zelf kiezen dat iemand een bevel tot betaling in de brievenbus zal krijgen of wordt gedagvaard. In sommige gevallen is een verschijning voor een politierechter nodig om een duidelijk signaal te geven aan de overtreder of hem een alternatieve straf of een verkeerscursus op te leggen.” Ook de overtreder zelf kan nog altijd beroep aantekenen tegen het bevel tot betaling. Dan verschijnt hij voor de rechter waar hij kan uitleggen waarom hij niet inging op de onmiddellijke inning, de minnelijke schikking en niet akkoord gaat met het bevel tot betalen.
 
Potje breken, potje betalen
 
En wie moord en brand schreeuwt dat buitenlanders wel weer zullen ontsnappen, dient de FOD Justitie onmiddellijk van antwoord. “We gaan bevelen tot betaling uitwisselen met alle EU-lidstaten. De overheid van het thuisland van de overtreder zal de boete innen. Het bedrag gaat ook naar hun staatskas. Belangrijk voor ons is dat ook de buitenlandse overtreder moet betalen. Uiteindelijk zal vanaf nu elke vaststelling van de politie effectief worden vervolgd: geen geseponeerde dossiers meer, noch boetes die in de loop van de procedure verdwijnen. We sluiten de keten volledig. In het belang van de verkeersveiligheid”, eindigt Edward Landtsheere van de FOD Justitie.
 
Zo gaat het nieuwe systeem te werk:
 
Bij een overtreding van de tweede graad, bijvoorbeeld het gebruik van de gsm:
 
STAP 1: Onmiddellijke inning (politie) = 116,00 euro
 
STAP 2: Minnelijke schikking + verhoging conform omzendbrief ongeveer 33% (parket) = 160,00 euro
 
STAP 3: Bevel tot betalen + 35% (parket) en geen bijdrage slachtofferfonds = 216,00 euro
 
Bij een overtreding van de derde graad, bijvoorbeeld een rood licht negeren:
 
STAP 1: Onmiddellijke inning (politie) = 174,00 euro
 
STAP 2: Minnelijke schikking + verhoging conform omzendbrief ongeveer 33% = 235,00 euro
 
STAP 3: Bevel tot Betalen + 35% en bijdrage slachtofferfonds = 517,25 euro