De basis voor de berekeningen zijn de melkgeldafrekeningen van de melkveehouders zelf, reëel uitbetaalde prijzen dus, al dan niet aangevuld met coöperatieve toeslagen. Aangewakkerd door de interesse om te zien hoe onze zuivelafnemers scoren tegenover de collega’s in het buitenland, valt ons oog keer op keer op de ranking van Milcobel, de grootste Belgische coöperatie. In tegenstelling tot 2017, waar Milcobel halfweg het klassement uitkwam, valt dat voor het jaar 2018 dik tegen: Milcobel bengelt voor de melkprijs in de categorie tot 500.000 l op jaarbasis hopeloos op de laatste plaats, met een gemiddelde melkprijs van amper 32,19 ct/l, bijna 2 ct/l onder het Europees gemiddelde! Of zelfs 3,76 ct/l beneden het prijsniveau van de Nederlandse coöperatie FrieslandCampina! Bij de grotere leveraars ligt het verschil iets kleiner, maar ook daar is de Belgische coöperatie geen topper, eerder een gematigde middenmoter.
De voorbije jaren schreven we herhaaldelijk over het belang van een goed gerunde en trendsettende coö-peratie in het Belgische zuivelwereldje. Iedereen weet dat alle andere verwerkers hun melkprijs afstemmen op wat de tweede dinsdag van de maand vrijgegeven wordt als melkprijs bij Milcobel. Iedereen weet dat de andere verwerkers er geen enkel belang bij hebben om ver boven die prijs te gaan, wegens geen optie voor de melkveehouder om te verkassen van afnemer wanneer hij of zij zich niet meer goed in zijn vel voelt bij de private of andere coöperatieve afnemer.
De ophaalmogelijkheid is in België immers zo goed als vastgelegd, zeker na de herstructurering bij FrieslandCampina Belgium van een paar jaar geleden. Het probleem is tweeërlei: enerzijds is er de steeds groter wordende melklevering en anderzijds is er het blijvend gebrek aan meerwaardecreatie binnen de coöperatie.In tegenstelling tot de Milcobel-ingesteldheid om geen beperking op leveringen door te voeren in functie van de rendabele afzetmogelijkheden voor verwerkte producten, doen anderen bij ons het heel bewust wél. Ook in Nederland voert de grote coöperatie FrieslandCampina zo’n beleid. Die afnemers-verwerkers hou-den wel rekening met de marktsituatie en met het gegeven dat een overschot op het vlak van de aanvoer onmiddellijk melkprijsdalingen voor de melkveehouder met zich meebrengt.
Deze vaststelling versterkt onze vraag om, wanneer er geen of onvoldoende meerwaarde kan gecreëerd worden via de productpor-tefeuille daar ook op in te spelen. Het verhaal dat steeds weer gebracht wordt richting leden-coöperanten van Milcobel is er één om verder te groeien: de investeringen in de droogtoren zijn gebeurd, de afbetaling moet gebeuren en de toren moet gevuld worden. Er zijn echter al jaar en dag te weinig of foute investerin-gen gebeurd: in een Franse ijsjesfabriek (Argentan), in bulkmelkpoeder zonder toegevoegde waarde, in de verkeerde bulk kaassoort (Cheddar).
Er werd en wordt nog steeds te weinig geïnvesteerd in het creëren en vermarkten van producten met een duidelijke toegevoegde waarde, ondanks het potentieel op de lokale en buitenlandse markt.Men laat blijkbaar liever de kaas van het brood halen door anderen, die hun melkophaling wél afstemmen op hun afzetpotentieel en zo zorgen dat hun leveraars wél de melkprijs krijgen die hen toekomt als verlo-ning voor hun dagelijkse inzet om melk te produceren.
Hendrik Vandamme, voorzitter ABS
