Het Convenant Enterische Emissies Rundvee is een van de maatregelen die volgen uit het Vlaamse Klimaatbeleidsplan 2021-2030. Meer bepaald wil de Vlaamse overheid tegen 2030 een reductie realiseren van 0,44 Mton CO2-equivalenten ten opzichte van 2005. Enterische emissies verwijzen naar de methaanuitstoot (CH4) door verteringsprocessen van herkauwers. In 2030 mag de totale uitstoot daarvan nog maar 1,9 Mton CO2-equivalenten bedragen. In 2016 was de Vlaamse rundveestapel verantwoordelijk voor 89% van de enterische emissies. Daarom focust het Convenant zich nu alleen op de methaanuitstoot van de Vlaamse rundveestapel en niet op dat van schapen, geiten en paarden.
Concrete maatregelen bevat het Convenant nog niet. Het gaat in de eerste plaats om een engagement om deel te nemen aan een proces dat tegen eind 2030 moet leiden tot de vooropgestelde uitstootreductie van 0,44 Mton CO2-equivalenten. Verschillende werkgroepen zullen lijsten met maatregelen samenstellen tegen 1 januari 2020. Die maatregelen moeten betrekking hebben op verhoogde diergezondheid en -productiviteit, het aanpassen van de receptuur van (kracht)voeders, goed voeder(rantsoen)management en maatregelen rond genetica en selectie.
BioForum Vlaanderen vindt het zinvol om de mogelijkheden van dergelijke maatregelen te verkennen. Natuurlijk willen wij graag klimaatmaatregelen invoeren, zolang die passen binnen het biologische gedachtegoed, gunstig zijn voor het dierenwelzijn én bovendien geen negatieve effecten hebben op andere milieucompartimenten - zowel hier als elders in de keten. Zo’n systeemaanpak is eigen aan de biologische bedrijfsvoering en vormt de sterkte van onze sector. Vanuit die invalshoek kunnen we een belangrijke meerwaarde bieden bij het tot stand komen en beoordelen van de maatregelen die tegen 1 januari in voege moeten treden.
TRANSITIE NAAR GRONDGEBONDEN VEEHOUDERIJ NODIG
Maar BioForum Vlaanderen is er tegelijkertijd van overtuigd dat dit Convenant onvoldoende zal zijn. Dat blijkt uit het tot nog toe gekende onderzoek van onder meer het ILVO. Een reductie van de Vlaamse veehouderij naar een grondgebonden veestapel dringt zich op. Het Convenant voorziet nu enkel dat een werkgroep de “natuurlijke ontwikkelingen van de veestapel” zal opvolgen en hierover zal rapporteren zodat de emissiereductie die daar het gevolg van is, ook in rekening kan gebracht worden. Dat is te passief. BioForum Vlaanderen bepleit, samen met de organisaties van Voedsel Anders, een overheidsbeleid dat actief werk maakt van een transitie naar een grondgebonden rundveehouderij.
Vandaag zien we helaas het omgekeerde gebeuren. De zoogkoeienpremie werd enkele jaren geleden omgevormd, zodat enkel de gespecialiseerde vleesveehouderij er nog een beroep op kan doen. Daarmee wordt een sector in stand gehouden die, zoals gekend, heel erg afhankelijk is van Europese subsidies. Via een langetermijnplanning dient de zoogkoeienpremie stap voor stap te worden afgebouwd. Zulke premies moeten plaats maken voor bijvoorbeeld premies voor extensieve graslanden, waar koeien kunnen grazen, waar biodiversiteit gestimuleerd wordt en waar aan koolstofopslag wordt gewerkt. Uiteraard moeten zulke maatregelen op een sociaal aanvaardbare manier getroffen worden. Daarom pleiten we ervoor GLB-middelen ter beschikking te stellen in de vorm van een transitiefonds, dat bedrijven helpt om de stap te zetten naar een alternatief businessmodel dat leefbaar en ecologisch duurzaam is.
