Stikstofdossier Nederland: LTO ziet te weinig ruimte om verder te praten

Sjaak van der Tak was wel positief over de beweging die hij bij het kabinet ziet, er zijn 3 onderwerpen waar wel over te praten is: het versnellen van de legalisatie van de PAS-melders, innovatie als onderdeel van de oplossing en dat het kabinet meer wil kijken naar emissies in plaats van depositie. “Voor boeren en tuinders is het op dit moment te weinig,” aldus de LTO-voorman. Na zijn korte verklaring verliet Van der Tak het provinciehuis in Utrecht, waar het gesprek plaats vond in de statenzaal, om door te gaan naar een bijeenkomst met andere belangenbehartigers om zijn bevindingen te delen.

Excuses voor ontstane commotie
Het Kabinet heeft tijdens het eerste gesprek tussen de sector en de regering, excuses aangeboden voor de ontstane commotie over het stikstofkaartje. “Die kritiek trekken we ons aan en we willen daar dan ook verbetering in brengen,” stelt Rutte. Verantwoordelijk minister Christianne van der Wal zegt dat vanaf begin af aan beter had moeten worden uitgelegd dat boeren niet uit de kleuren van de kaart kunnen aflezen hoeveel stikstofreductie ze zelf moeten behalen. Ze baalt van de ontstane onrust hierdoor: “Ik vind het oprecht heel erg. Alle boeren in Nederland leven in onzekerheid, maar die kunnen we ook niet snel wegnemen.”

Sturing op emissies
Dat nu er in ieder geval gesproken is tussen boeren en de regering, vindt Van der Wal al positief. En het kabinet is dus bereid om mee te denken, bijvoorbeeld over hoe er meer gestuurd kan worden op emissies dan depositie van een bedrijf. Dat betekent niet dat de KDW uit de wet gaat, licht minister Van der Wal desgevraagd toe. “De KDW is nu het instrument wat we nodig hebben voor vergunningverlening. Je hebt ecologische onderbouwing nodig, dat komt voort uit depositie. Maar boeren zeggen dan: je kunt mij toch niet verantwoordelijk houden voor de plek waar stikstof neerslaag? En dat snap ik heel goed. Dus daarom gaan we kijken hoe we meer kunnen sturen op emissies.” Van der Wal noemt het een ‘gezamenlijke huiswerkopdracht’ van zowel het kabinet als de boerenbelangenbehartigers om daar verder over na te denken. Wat zowel de bewindslieden als gespreksleider Remkes betreft komt daar zeker een vervolg gesprek over. Ook zullen ze dus verder praten over innovatie als oplossingsrichting voor stikstofreductie en het versnellen van de legalisatie van PAS-melders.

De boerenorganisaties wilden van tevoren graag over de stikstofdoelen, die ze als onhaalbaar zien, onderhandelen, maar het kabinet biedt daar geen speling. “Wel gaan we beter uitleggen waarom de doelen nodig zijn,” zegt premier Mark Rutte.

Gespreksleider Johan Remkes noemde het gesprek constructief en vond het vooral positief dat alle aanwezigen ‘zonder meel in de mond’ hebben kunnen spreken. Het gesprek duurde ruim een uur langer dan vooraf gepland. “Iedereen heeft aan de orde kunnen stellen wat ‘ie wilde, er zijn ook zeker kritische noten gekraakt.” Remkes hoopt dat zijn taak als gespreksleider van de poging van het kabinet om de onrust over stikstof te verminderen, er snel op zit. “Het is van wezenlijk belang dat de huidige impasse moet worden doorbroken, verder moet worden gewerkt aan het herstel van vertrouwen tussen boeren en de regering.” Hij roemde de opstelling van beide ministers van LNV om structureel meer met boerenorganisaties in gesprek te gaan. “En dan zou het mooi zijn als de boeren ook eens iets positiefs mee naar huis kunnen nemen,” vindt Remkes.