In de voornaamste productiegebieden (België, Duitsland, Frankrijk, Nederland en het Verenigd Koninkrijk) is het aardappelareaal in 2020 licht gestegen met 0,5% tegenover 2019. De laatste jaren breidde het Vlaamse areaal aardappelen voornamelijk uit ten nadele van het suikerbietenareaal.In Vlaanderen scoorde de oogst van vroege aardappelen lichtjes beter dan in 2019 maar aanzienlijk beter dan in het zeer droge 2018. Voor de late aardappelen zijn er heel sterke opbrengstverschillen al naargelang van de variëteit (Bintje, Fontane, Innovator) en alnaargelang van de landbouwstreek en het perceel.
Verder is door de aanhoudende droogte deze zomer en de hittegolf van begin augustus de groei op veel percelen eerstens moelijk op gang gekomen en stilgevallen. De opbrengsten vallen lager uit dan het meerjarig gemiddelde.
Momenteel staan in de streken met zware gronden nog veel aardappelen in het veld: té nat om te rooien en als er kan gerooid gerooid worden aan een tempo van 2/3.
Door de coronacrisis zijn de prijzen op de vrije markt sterk teruggevallen tegenover 2019. We gaan uit van een prijsdaling op de vrije markt met naar schatting 66% tegenover 2019. We stellen momenteel vast dat onverkochte aardappelen van de oogst 2019 nog steeds op de markt blijven wegen, waardoor de actuele aardappelprijzen dramatisch laag zijn. Door de coronacrisis is de vraag naar frietaardappelen aanzienlijk gedaald, zowel voor de binnenlandse markt als voor exportbestemmingen. Na de eerste Corona golf hervatten de foodservice en horeca activiteiten slechts moeizaam hervatten, ook evenementen vielen weg, waardoor de vraag duidelijk achterop hinkt. Aangezien voor de corona uitbraak het pootgoed reeds besteld was en engagementen voor het pachten van aardappelgronden reeds aangegaan waren, hebben telers hun uitgeplante arealen niet teruggeschroefd. Nu krijgen we de tweede Corona-golf ... Het ziet er dan ook niet naar uit dat de huidige precaire marktsituatie snel zal verbeteren.
In Vlaanderen wordt de laatste jaren slechts nog ongeveer 40% van de aardappelen op de vrije markt verhandeld. De overige 60% van de productie wordt onder contract verbouwd. De contractprijzen stegen in 2020 gemiddeld met zo’n 2,5% tegenover 2019. Vrije en contractprijzen gecombineerd resulteert in een te verwachten prijsdaling met 25%. Globaal wordt een omzet verwacht die 30% lager zal uitvallen tegenover 2019.
Als gevolg van nieuwe regelgeving voor opslag (verbod van CIPC, introductie en het gebruik van ‘nieuwe’ producten voor kiemremming) kan vooral voor de langbewaarders dit komende seizoen als uitdagend worden beschouwd, een overgangsjaar. De beschikbaarheid van een aantal nieuwe kiemremmers is lager dan de behoefte, en toepassing ervan is duurder en moeilijker dan van CIPC (aangepaste bewaarcellen, vergassingsapparatuur). Verwacht wordt dat minder telers zullen gaan voor de extreem lange bewaring en het is sterk aangeraden om de kostprijs opnieuw te berekenen alvorens een contract te ondertekenen.
Sofie Scherpereel
