|
Geen garnalen uit Westerschelde door vervuiling PFAS
De chemische vervuiling door de 3M-fabriek in Zwijndrecht vond haar weg tot in de garnalen van de Westerschelde. Dat tonen metingen door de Nederlandse vissersbond, die zijn leden heeft gevraagd om de vangst te staken.
|
‘Al zeventig jaar vist mijn familie hier in de Westerschelde op garnalen’, zegt Cas Caljouw uit Vlissingen. ‘Altijd deden we dat met plezier en zonder problemen. De laatste jaren is dat veranderd. De vangst neemt af door vervuiling en baggerwerken. Ik vraag me af hoelang ik dit nog kan doen. Het is bijna een gesloten boek.’
Caljouw kreeg vorige week een klap te verwerken. Net nu het garnalenseizoen op gang komt, raden de vissersvereniging PO Delta Zuid en de Nederlandse Vissersbond hun leden af om nog in de Westerschelde op garnalen te vissen. ‘Wij willen dat de consument ons product kan vertrouwen’, zegt Kees Van Beveren van PO Delta Zuid. ‘En nu kan dat niet meer.’ De reden: het water van de Westerschelde is zwaar vervuild door de eeuwige chemicaliën PFAS, die hun oorsprong vinden in het lozingswater van de 3M-fabriek in Zwijndrecht.
Eind vorig jaar bracht de Nederlandse provincie Zeeland al een tussentijds rapport uit met de focus op de sportvisserij in de Westerschelde. Conclusie: ‘We raden stellig aan om alle vangst terug te gooien. Eet ze vooral niet op’, zei professor Jacob De Boer van de Vrije Universiteit Amsterdam (DS 7 december). De door zijn lab geanalyseerde vissen overschreden tot liefst achthonderd keer de advieswaarde die het Nederlandse RIVM hanteert.
In de nasleep van dat onderzoek besloot PO Delta Zuid om ook de PFAS-concentraties in de garnalen van de Westerschelde te laten analyseren. In vier van de vijf onderzochte stalen werden de advieswaarden ‘ruim overschreden’, zegt De Boer. ‘Het is absoluut af te raden om die garnalen te eten. Het is dus een juiste beslissing om de vangst te stoppen.’
De PFAS in de Westerschelde zijn het onderwerp van een aflevering van de Nederlandse VPRO-serie Frontlinie, die donderdag wordt uitgezonden. De vervuiling is het grootst in het oostelijke deel van de Westerschelde. Hoe verder weg van Antwerpen en de 3M-fabriek, hoe lager de vastgestelde PFAS-concentraties. Alleen de garnalen die werden gevangen op en voorbij de ‘lijn Vlissingen-Breskens’, zou De Boer ‘wel durven te eten’ (zie kaart).
Caljouw zegt dat hij en zijn collega’s ‘gehoor zullen geven’ aan de oproep door de vissersbond, en de vangst zullen staken. ‘Wij willen geen negatieve publiciteit voor ons product, waar we zo trots op zijn’, zegt hij. ‘Al is het met tegenzin.’
Zestig procent van Caljouws inkomsten komt uit de garnalenvangst – en is dus in het gedrang. ‘Een onzichtbare vervuiler van over de grens neemt mij, mijn kinderen en kleinkinderen onze broodwinning af. Ik ben boos en maak me zorgen. Ik kan alleen maar hopen dat de vervuiler hiervoor moet opdraaien.’
Op het aanbod van garnalen in de winkel zal de stop op de vangst in de Westerschelde weinig impact hebben. Die vertegenwoordigt slechts 1,5 procent van de garnalenvangst in heel Nederland.
|
|