Dit blijkt uit nadere bestudering van het jaarverslag van FrieslandCampina over 2020. De gang van zaken is opmerkelijk omdat dinsdag, bij de presentatie van de jaarcijfers, bekend werd dat er voor de bijna 17 duizend leden-melkveehouders geen winstdeling is. Dat is voor het eerst sinds de fusie tussen Friesland Foods en Campina in 2008. Het leidde deze week tot woede onder veel boeren. De winst op een omzet van ruim 11 miljard euro kelderde met bijna 72 procent tot 79 miljoen euro.
Dat de som die De Bakker meekrijgt aan de hoge kant is, blijkt wel uit de ‘bijzondere loonbelasting’ die FrieslandCampina over de in 2020 opgenomen voorziening betaalt. Om de 1,1 miljoen euro aan De Bakker te kunnen overmaken, moet ook nog eens 700 duizend euro naar de fiscus. Dit wijst erop dat sprake is van een ‘excessieve vertrekvergoeding’, zoals de Belastingdienst het noemt.
‘De timing van deze hoge vertrekvergoeding is erg pijnlijk in een moeilijk jaar voor de onderneming’, zegt Hein Haenen, beloningsdeskundige van adviesbureau Focus Orange. ‘Temeer als de vergoeding ver uitgaat boven het maximum van een jaarsalaris dat de Corporate Governance Code stelt. Dan heb je volgens deze richtlijn wat uit te leggen.’
FrieslandCampina wil niet toelichten waarom er is afgeweken van ‘de Code’ en of het de gang van zaken betreurt. Ook bleken gesprekken met De Bakker en afgevaardigden van de ledenraad niet mogelijk.
In een reactie per mail verwijst een woordvoerder naar de raad van commissarissen van het bedrijf, dat de beloningsafspraak met het directielid heeft gemaakt. Het bedrijf doet niets anders dan die contractuele verplichting nakomen, aldus de woordvoerder. ‘Volgens de accountantsregels zijn we verplicht deze in de boeken van 2020 op te nemen.’ De raad, die deels uit boeren bestaat, wil zelf niet reageren en verwijst terug naar woordvoering.
Deskundige ondernemingsbestuur Kees Cools (Universiteit Tilburg) vindt de verwijzing naar contractuele afspraken een drogredenering van FrieslandCampina. ‘Ze verschuilen zich achter een afspraak die ze zelf binnen het bedrijf hebben gemaakt’, zegt Cools. ‘Die afspraak is niet fair, daar gaat het om. Als een willekeurige medewerker vrijwillig vertrekt, krijgt die ook niets mee. Interne consistentie, van hoog tot laag, is een belangrijk criterium waar je zo’n beloning aan moet toetsen.’
Tegenvallende resultaten
De tegenvallende resultaten waren wel reden voor FrieslandCampina de langetermijnbonussen voor het top-100 management te schrappen. De tweekoppige directie, naast De Bakker directeur Hein Schumacher, kreeg net als de boeren helemaal geen extra’s. Samen verdienden ze in 2020 1,4 miljoen euro.
De Bakker kwam vier jaar geleden in dienst. Begin dit jaar werd haar vertrek, dat eind vorig jaar werd overeengekomen, bekendgemaakt. Het bedrijf ontkent dat sprake is van een gedwongen vertrek, waarbij een vertrekpremie gangbaarder is. Met FrieslandCampina is afgesproken dat De Bakker nog tot de zomer doorwerkt, om zich daarna ‘toe te leggen op het vervullen van een aantal commissariaten’.
Eind maart stemt de ledenraad van FrieslandCampina, een afvaardiging van ruim tweehonderd melkveehouders, over de jaarcijfers van 2020. Dan zal blijken of ook de boereneigenaren het beloningsbeleid van het bestuur accepteren.
