De stijging op de aardappeltermijnmarkt steunt op de vraag naar vrije aardappelen. Met name de Belgische industrieën (die een lagere dekkinghebben op hun frietbehoefte) zijn koper van frietgeschikteaardappelen. Dat werd dinsdag 5 januari duidelijk, toen de PCA-notering kleur bekende en een stijging liet zien van €2 naar €5 voor Fontane enC hallenger.
Voor een prijs van €3 vinden de aardappeltelers ook makkelijk afzet naar alternatieve kanalen, of ze wachten liever gewoon af. De aardappelen die wel vrij zijn, zijn vaak gekoppeld aan contracten. Is dat niet het geval, dan is er geen verkoopbereidheid van de echte vrije aardappelen.
Met het bovenstaande in gedachten is het spel op de wagen. Een beperkt aanbod van vrije aardappelen op een laag niveau en een beperkt aanbod van verkoopcontracten op de termijnmarkt laat de prijs snel stijgen. Op de termijnmarkt spreken we zelfs van een zogenoemde 'short squeeze'. Dit betekent dat de verkopers eruit willen, maar geen aanbod vinden en de koper geen winst wil nemen.
Waar de rek zit en of het prijsniveau veel hoger kan, zal afhangen van de verkoopbereidheid van de vrije aardappelen en dat wat de kopers in de markt (kunnen) willen betalen.