“Anders donderen mijn koeien naar beneden en breken ze hun poten”, vertelt de landbouwer. “Onzin, hij moet zijn koeien maar op andere delen van die weide laten grazen”, zegt Herman Nachtergaele, vrijwilliger bij Natuurpunt. Schepen van Natuur Bert Herrewyn (sp.a) is er ook niet zeker van of je die grond zomaar mag nivelleren.
Er hing woensdagavond spanning in de lucht op het erf van Rik Bostyn aan het einde van de Pontestraat aan de Leie in Marke, waar de politie de boer op de vingers kwam tikken. Hij maakte zijn weide in de Leievallei vlakker zonder vergunning. “Ik moét die helling minder steil maken, anders blijven mijn koeien naar beneden vallen en hun poten breken. Dat gebeurde de voorbije twee jaar zeker vijf keer”, zegt de boer. Ook recent raakten twee koeien ernstig geblesseerd, na een val.
“De ene heeft last van gescheurde gewrichtsbanden aan de bil, bij de andere zijn de gewrichtsbanden van de schouder gescheurd. Het doet pijn om die beesten te zien lijden. We staan dag en nacht klaar om onze 165 koeien te verzorgen”, vertelt boerin Martine Pollet (52). “We hadden eerder ook een stier, die zijn schouder brak na van die helling getuimeld te zijn. Die stier, die we voor 5.000 euro kochten, was nog 1.500 euro waard.”
“We hebben helemaal geen kwaaie bedoelingen, die werken zijn nodig voor het welzijn van mijn beesten, we zien daar echt van af”, vertelt Rik Bostyn. “Het zijn geen ingrijpende werken. Ik graaf zo’n 25 centimeter van de grond af. Om de grond uit te spreiden en zo de helling minder steil te maken. De weide moet ook maaibaar blijven hé, met een zeis. Anders dreigt mijn tractor op zijn dak te belanden, op die helling. De bedoeling is om op de uitgespreide grond een laag teelaarde te leggen en alles weer in te zaaien. Ik zie het probleem niet. Het uitzicht zal amper veranderen. Het grondverzet is trouwens ook nodig om twee natte plekken op mijn weide droog te leggen, waar grondwater blijft omhoog komen, terwijl het al zes maanden bijna niet regent. Door die natte plekken dreigen mijn koeien weer botulisme te krijgen, een dodelijke vergiftiging. Ik verloor zo’n drie jaar geleden al negen koeien aan botulisme. Dat ik zonder vergunning werk? Ah kom, het grondverzet is echt minimaal. Maar goed, ik leg de werken hier meteen stil, in afwachting van meer instructies.”
Bij Natuurpunt staan ze op hun achterste poten. De natuurvereniging zette foto’s van het grondverzet op Facebook. “Het gaat hier wél over een vrij straf grondverzet, de boer zet er zelfs een grote kraan voor in”, zegt vrijwilliger Herman Nachtergaele. “Die weide is op het gewestplan ingekleurd als natuurgebied, je mag daar niet zomaar het reliëf wijzigen, zelfs al is de boer de eigenaar van die grond. Hij heeft bovendien grond afgegraven aan de talud van de spoorweg Kortrijk-Moeskroen. Dat doe je niet. Zo dreigt die treinlijn onstabiel te worden. Dat hij het voor het dierenwelzijn doet omdat die weide een te steile afhelling heeft? Onzin, laat je koeien op een andere plaats op die weide grazen, door opnieuw af te rasteren. Dat er grondwater naar boven komt? Dat is eigen aan de Leievallei. Die heeft een kwelzone (in lagere delen van een landschap kan water, dat hogerop in de bodem drong, terug aan de oppervlakte komen, red.)”, aldus Herman Nachtergaele.
“Die weide is deels landbouw- en deels natuurgebied, als ik mij niet vergis”, zegt schepen van Natuur Bert Herrewyn (sp.a). “Je mag die grond wellicht niet zomaar nivelleren. Daarom ging de politie langs, op vraag van Natuurpunt. Het verslag van de politie wordt aan de Vlaamse milieu-inspectie overgemaakt, die ter plaatse zal gaan. De boer zal mogelijk de grond in zijn oorspronkelijke staat moeten herstellen en riskeert een boete, want hij heeft geen vergunning. Die had hij moeten aanvragen bij het Vlaamse agentschap natuur en bos. Die boer is trouwens niet aan zijn proefstuk toe”, besluit schepen Bert Herrewyn.
“Nogmaals, ik heb geen kwaaie bedoelingen en leg de werken meteen stil”, zegt Rik Bostyn. “Dat ik ook grond afgegraven heb aan de talud van de spoorweg, klopt niet. Dat zou ik nooit doen. Die grond is daar enkele maanden geleden zelf losgekomen. Niets erg, de treinlijn dreigt helemaal niet onstabiel te worden. Dat ik een oude-Leiearm verder opvul, zoals Natuurpunt ook beweert, klopt ook al niet. Ik raak daar niet aan. Mijn koeien op andere delen van de weide laten grazen? Dat gaat niet zomaar en dat is hier wel mijn grond hé. Er is hier al honderden jaren een boerderij. Weet u, ik ben van plan om het onderste deel van de weide, aan die oude Leie-arm, binnen een jaar of zes in een beheersovereenkomst aan Natuurpunt te geven. Als mijn pensioen wenkt. Maar nu begin ik toch weer te twijfelen hoor, door alle heisa”, besluit Rik Bostyn
