Akkerbouw
Algemeen
Dieren
Economie
Markten
Mechanisatie
Milieu
Politiek
Tuinbouw
Veehouderij
Voeding
Inloggen
 
 
 
Klik hier om u te registreren en te abonneren
(72,60 euro per jaar)
 
Wachtwoord vergeten

 08 apr 2019 16:13 

Frietfabiek Clarebout in Frameries?


In Frameries, hartje Borinage, voeren de inwoners een bittere strijd tegen de komst van een monumentale West-Vlaamse frietfabriek, die tot 500 jobs belooft. ‘Vuil werk, ondraaglijke stank, schoorstenen die CO2 spuwen en een defilé van vrachtwagens? Dat is niet meer van deze tijd.’

‘Dit is niet zomaar een fabriek. Dit is een monster.’ We staan op een aardewegel aan de rand van het oude mijnstadje Frameries. Voor ons weidse velden, aan de horizon markeren overwoekerde terrils het landschap.
 
Als de dingen lopen zoals gepland, doemt hier straks een frietfabriek van 20 hectare op, waar elke dag 2.800 ton frieten en kroketten van de band zal rollen. Clarebout Potatoes, een discreet West-Vlaams familiebedrijf met twee vestigingen in Waasten en Nieuwkerke, liet zijn oog vallen op deze site in het hart van de Borinage. Met de nieuwe productie-eenheid erbij wordt Clarebout de onbetwiste Europese frietkoning.
 
Maar de dingen zullen niet lopen zoals gepland, bezweert Jean-François Adam, een van de actievoerders die de komst van ‘het monster’ wil verhinderen. Sinds de bekendmaking van de plannen half januari, staat Frameries, zoals eerder gemeld in De Tijd, op zijn kop. Een harde kern omwonenden stak het vuur aan de lont met acties en informatieavonden. De wijk hangt vol affiches met een grote ‘Non!’. Er gaat een petitie rond en de Facebookgroep ‘La nature sans friture’ telt bijna 2.200 leden.
 
Het protest kreeg een grimmig kantje toen op een nacht een lading frietvet in een brievenbus werd gekapt. Het vet was bedoeld voor Caroline Decamps, directrice van de intercommunale IDEA die de eigenaar is van de grond en voorkeursrecht gaf aan Clarebout om een dossier in te dienen. Maar de vandalen vergisten zich van doelwit, en kapten het vet in de bus van de buren.
 
‘Och.’ Jean-François Adam wil er geen woorden aan vuil maken. ‘Wij distantiëren ons hiervan. Het leidt de aandacht af van het echte probleem.’
 
We staan in een kleine verkaveling waar enkele huizen in aanbouw zijn. Straks grenst hun tuin aan de fabriek. ‘Horror’, zegt hij. ‘Een bezoek aan de fabriek in Waasten toonde wat we mogen verwachten. Een onophoudelijk gedreun. Walmen – een ondraaglijke mix van vet, sulfer en rotte aardappelen – die in een straal van 5 tot 7 kilometer zullen uitwaaien en potentieel 50.000 mensen hinderen, van Frameries tot Bergen. De uitstoot van polluenten en CO2. Een defilé van 1.000, misschien 1.600 vrachtwagens per dag die aardappelen zullen aanvoeren en diepgevroren frieten afvoeren. De neerslag van vet op vensters en terrassen. Om nog te zwijgen van het risico dat een frietketel vuur vat, waarbij alle buren in de nabije omgeving moeten worden geëvacueerd.’
 
‘Twee jaar geleden kochten we deze bouwgrond’, zegt Nathalie Trevison, een lerares in het middelbaar onderwijs. ‘Ik liet mijn huis schatten: het verloor al 20 procent van zijn waarde, en het is zelfs nog niet af.’ Maar ook de oude buurtbewoners zijn radeloos. ‘We zijn bedrogen’, vloekt François Baldacci, die twintig jaar geleden een huis kocht dat straks in de oksel van het fabrieksterrein komt te liggen. ‘Clarebout zette sluipenderwijs een voet tussen de deur. Eerst bouwden ze twee hangars als opslagruimte voor de andere vestigingen, dan begonnen ze aan de koelruimte. En nu komen ze plots met een fabriek. Alsof je eerst een tuinhuis, dan een zwembad en vervolgens een villa zet.’
 
‘Ik werk zelf in de chemische industrie’, zegt Jean-François Adam. ‘Ik ben niet tegen fabrieken. Maar niet hier, midden in een woonwijk. En zeker niet dit soort vuile industrie met minderwaardige jobs en een grote ecologische voetafdruk. Waar is de ecologie in dit verhaal? Onze jongeren marcheren zich te pletter voor het klimaat, en dan gaan we dít bouwen? Dit is niet meer van deze tijd.’
 
Vanuit het hoofdkwartier in Heuvelland probeert Clarebout-woordvoerder Jan Poté de brand te blussen. ‘We begrijpen de bezorgdheden. We hebben alle vragen opgelijst en zullen die beantwoorden in onze haalbaarheidsstudie. Dit is een grote investering, we spreken over 300 à 500 miljoen euro, waar 300 tot 500 jobs aan vasthangen. Ik kan nu al zeggen dat we met de nieuwste technologie zullen werken die de overlast tot een absoluut minimum beperkt. Maar geef ons de tijd om ons huiswerk te doen, zoals de procedure voorschrijft. Tegen mei, juni komen we met antwoorden.’
 
De vraag is of ze die tijd nog krijgen. Intussen zit ook de lokale politiek met het dossier in de maag. Het vooruitzicht van honderden jobs en een pak indirecte tewerkstelling leidde ertoe dat PS-burgemeester Jean-Marc Dupont zich samen met een rits regionale notabelen achter het project schaarde. Een opsteker voor een streek waar investeerders de voorbije decennia wegtrokken en de werkloosheid piekt tot 17 procent.
 
Maar nu het verzet aanzwelt, wankelt de burgemeester. ‘De situatie in Waasten heeft mij ongerust gemaakt’, zegt hij. ‘Wij zijn natuurlijk niet tegen zo’n investering. Maar we willen ze op een andere plek.’ Hij glimlacht. ‘Een delicate evenwichtsoefening, inderdaad. Ik wil de kool en de geit sparen.’
 
Het gemeentebestuur vroeg de intercommunale om het voorkeursrecht voor Clarebout in te trekken. Zelf zette de burgemeester ijlings de procedure in gang om de bestemming van het gebied te wijzigen, van industriezone naar ‘zone voor gemengde economische activiteiten’ – lees: kmo’s of kleine nijverheid. Of dat zomaar kan? ‘Het is het enige wapen dat ik heb. Een noodsituatie vraagt een noodgreep.’
 
Het is duidelijk dat Clarebout dat niet zomaar zal slikken. ‘Je verandert de regels niet tijdens het spel’, zegt Jan Poté. ‘Waar is de rechtszekerheid? Dit is een fout signaal aan iedereen die in de toekomst in deze regio wil investeren. Wij horen andere stemmen: boeren die met ons in zee willen gaan, ruim 500 mensen die hun cv opstuurden.’
 
Ook bij de intercommunale IDEA beseffen ze dat ze zich dit soort farces niet kunnen permitteren in een regio die snakt naar werk. Om de crisis te ontmijnen, zijn ze koortsachtig op zoek naar een nieuwe site. Allesbehalve evident. ‘Clarebout heeft een groot terrein nodig, met specifieke nutsvoorzieningen’, zegt Geneviève Finet, hoofd Economische Infrastructuur bij IDEA. ‘Voorlopig lijkt geen enkele andere locatie aan alle voorwaarden te voldoen.’
 
‘Het dossier is te emotioneel geworden. Verschillende medewerkers van IDEA werden bedreigd door de actievoerders. Die hebben het geduld niet om de argumenten van Clarebout af te wachten.’ ‘Trouwens,’ voegt ze er fijntjes aan toe, ‘ze wisten al die tijd dat dit industriegrond was. Als je hier bouwt, moet je niet komen klagen dat er dan effectief ook een fabriek in je achtertuin komt.’
 
Die argumenten maken de omwonenden razend. In hun gsm’s duikelen ze foto’s op van de bestemmingsplannen die ze opvroegen bij de gemeente. ‘Gemengde economie’, staat er. De industriezone begint pas aan de andere kant van de spoorlijn. ‘Ons werd iets anders verteld dan wat op de gewestplannen staat.’
 
‘Hoe willen ze dat wij vertrouwen hebben in Clarebout?’, briest Jean-François Adam. ‘Van de beloftes die ze maakten aan de buurtbewoners in Waasten is niets in huis gekomen.’ En ook aan die 500 jobs hangt een geurtje, zegt Nathalie Trevison. ‘In de andere vestigingen wordt 75 procent van het werk door Fransen gedaan, die zijn een pak goedkoper. Waarom denkt u dat Clarebout zijn fabrieken zowat op de Franse grens neerpoot? Het is zwaar, vuil werk dat mensen doorgaans niet langer dan drie jaar volhouden.’
 
Als deze fabriek er komt, verhuizen we, zegt de lerares beslist. ‘Ook al betekent dat een aderlating. De middenklasse zal vertrekken. En wie blijft?’ Ze wijst naar de straat achter ons waar pastelkleurige sociale woningen schouder aan schouder staan. ‘De steuntrekkers, de mensen die niet weg kunnen. Wie heeft dan gewonnen? Niet de Borinage, niet Frameries, maar de frietkoning uit West-Vlaanderen.’



  Nieuwsflash
 
Gloednieuwe website rond duurzame bemesting van aardappelen Lees meer
 
 
EU-lidstaten geven groen licht voor versoepelingen GLBLees meer
 
 
Pesticiden - Schadelijke gezondheidseffecten voor landbouwers Lees meer
 
 
Landbouwsites - Zonevreemde functiewijzigingen Lees meer
 
 
West-Vlaamse landbouwbedrijven - Stopzetting en opstartLees meer
 
 
2024 Beheerovereenkomst 3000 landbouwersLees meer
 
 
Nauwelijks aanvragen voor provinciale subsidies voor kustvaartuigen Lees meer
 
 
Lokale familiale landbouw wordt verdreven door Natuurpunt! Lees meer
 
 
Versoepelingen en administratieve vereenvoudigingen van het GLB in 2024 Lees meer
 
 
België haalt stemming over natuurherstelwet van agenda Lees meer
 
 
Toelating van Renure-meststoffen Lees meer
 
 
Planeet op rand van afgrond na warmste decennium ooitLees meer
 
 
Vlaamse peer verbazend sterk omringd door technologie Lees meer
 
 
Verhoogde kans op voetziekte in wintertarwe door natte najaar 2023Lees meer
 
 
Agristo nv: opsporingsvergunning voor aardwarmte in de regio Wielsbeke Lees meer
 
 
Nieuwe IPM-checklist 2024 met extra driftreducerende technieken en doppen Lees meer
 
 
Vlaams Belang steunt juridische acties tegen goedgekeurd Ventilus-tracé Lees meer
 
 
Correct rekenen met dierlijke mest Lees meer
 
 
Plantenveredeling via nieuwe genomische technieken Lees meer
 
 
Herbekijk de recente studiedagen akkerbouw over suikerbieten- en aardappelteelt Lees meer
 
 
Webinars en studiedagen Landbouw&VisserijLees meer
 
 
Verzamelaanvraag 2024 invullen kan tot en met 30 april Lees meer
 
 
VLIF-steun voor productieve investeringen (vanaf 2023) VLIF-aanvraagperiodes 2024 Lees meer