Ecologische alternatieven voor vislood in de de sportvisserij

De voorzitter

Mevrouw Vermeulen heeft het woord.

Minister, de hobbyvisserij zit in de lift. We merken dat er steeds meer visverloven worden verkocht. Het gebruik van vislood maakt nog te veel deel uit van de standaarduitrusting van een hengelaar. Dit loden verzwaringsmateriaal is giftig en kan vis, mens en milieu schade toebrengen. Gelukkig bestaan er steeds meer goede alternatieven.

Volgens de Europese wetgeving moet de concentratie van lood in het oppervlaktewater aantoonbaar worden teruggedrongen. Onder impuls hiervan werden er ecologische alternatieven voor de sportvisserij ontwikkeld. Het betreft een stuk vislood gemaakt van staalpoeder en bindmiddel, of een stuk steen dat als verzwaringsmateriaal kan worden gebruikt. Ze zijn volkomen onschadelijk voor het milieu en kunnen het huidige vislood perfect vervangen.

Op mijn initiatief werd op 1 maart 2016 een voorstel van resolutie unaniem goedgekeurd in de plenaire vergadering, waarin aan de regering gevraagd wordt om initiatieven te nemen om het gebruik van vislood te beperken en milieuvriendelijke alternatieven te promoten. Bewustmaking en sensibilisering kunnen de verdere ontwikkeling en bekendmaking van milieuvriendelijke producten ten goede komen.

In Nederland zijn ondertussen de eerste stappen naar loodvrij vissen gezet. Daar is afgesproken dat over drie jaar het loodgebruik bij het sportvissen in Nederland gereduceerd moet zijn met 30 procent. Zeven jaar later zou in Nederland de hele sportvisserij loodvrij moeten zijn. Deze nieuwe afspraak met de overheid wekt woede bij voorvechters van loodvrij vissen in Nederland. Deze deal is volgens hen een excuus om achterover te blijven leunen.

Minister, welke acties werden reeds ondernomen om het gebruik van ecologische alternatieven in de praktijk van de sportvisserij te promoten? Op welk manier worden alle actoren die betrokken zijn bij de sportvisserij gesensibiliseerd over de problemen en de schadelijke gevolgen van het gebruik van loodzinkers?

Heeft Vlaanderen, sinds de goedgekeurde resolutie, al rond de tafel gezeten met de sportvissers om deze problematiek aan te kaarten? Wat zijn de resultaten van deze gesprekken? Nederland zette ondertussen zijn eerste stappen naar een loodvrije visserij. Wat vindt u van deze beslissing? Zal Vlaanderen hierin ook volgen, of wil Vlaanderen zelfs verder gaan?

Minister Schauvliege heeft het woord.

In het magazine Hengelsport van mei-juni 2017, het tijdschrift van de grootste belangenvereniging van onze hengelfederatie, verscheen een artikel waarin de hengelaars geïnformeerd en gesensibiliseerd worden over de diverse alternatieven voor vislood die reeds beschikbaar zijn op de markt. In de brochure ‘Vislijn’ editie 2018, het jaarlijkse infomagazine van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB), is een artikel opgenomen om de hengelaars te sensibiliseren over de risico’s van lood en over het gebruik van alternatieven.

Loodzinkers zijn een hengeltechnische montage waarbij het loden werpgewicht, na aanbeet van de vis, vanzelf loskomt. In het artikel van het magazine Hengelsport wordt een dergelijk systeem ten zeerste afgeraden en worden milieuvriendelijke alternatieven met steen of staal als gewicht gepromoot.

De loodproblematiek in de hengelsport werd reeds enkele malen besproken in het sectoroverleg visserij, het overlegorgaan met ANB.

De markt van hengelsportartikelen is internationaal. Maatregelen worden daarom best op internationaal niveau genomen. De European Fishing Tackle Trade Association (EFTTA), de belangenvereniging van hengelsportfabrikanten, roept op om voor 2020 te stoppen met de productie van loodgewichten en een breed scala aan loodvervangers in de markt zetten. De EFTTA wordt hierbij gesteund door verschillende leden van de Europese belangenvereniging van recreatieve hengelaars. Ook Sportvisserij Vlaanderen en Sportvisserij Nederland zijn daar lid van. Wanneer de hengelsportfabrikanten in Europa zelf oproepen om tegen 2020 te stoppen met de productie van loodgewichten en een voldoende gevarieerd gamma aan loodalternatieven kunnen aanbieden, ben ik van mening dat de hengelaars daarin ook zullen volgen. Vanuit Vlaanderen zullen we daarom in samenwerking met Sportvisserij Vlaanderen de hengelaars volop blijven sensibiliseren en aanmoedigen om zo snel mogelijk over te schakelen op loodvrije alternatieven.

Mevrouw Vermeulen heeft het woord.

Minister, dank u voor uw antwoord. Het vorige kabinet in Nederland had eerst het idee om vissen met lood te verbieden als er geen andere afspraken zouden worden gemaakt. Nu zijn de voorwaarden om tot een afspraak te komen, opgenomen in een soort van ‘green deal’, een soort vrijwillige overeenkomst tussen de overheid en de privépartners. Vlaanderen heeft ook al ervaring met ‘green deals’ of de groene-economieconvenanten. Ik denk dat de complexe problematiek van loodvrij vissen wel eens in aanmerking zou kunnen komen voor een ‘green deal’ waarbij alle stakeholders afspraken maken om verder te onderzoeken hoe het gebruik van lood kan worden teruggedrongen bij de sportvissers.

In Nederland is er heel wat mosterd te halen als het gaat over het loodvrij vissen. Een ander potje mosterd dat ik daar vond, is de opmaak van een soort loodcode waarin men sterke aanbevelingen doet om lood te vermijden bij het vissen. De opmaak van een loodcode in samenwerking met Sportvisserij Vlaanderen kan een verdere stap zijn om de nog niet bewuste hengelsporters te overtuigen van het gebruik van milieuvriendelijke alternatieven.

Ik ben er inderdaad van op de hoogte dat in ‘Vislijn’ al artikels zijn verschenen. Ik was zeer verheugd om mijn eigen naam daarin te zien. U hebt inderdaad al enkele zaken gedaan maar we moeten misschien nog even kijken wat Nederland doet en er misschien nog verder op blijven inzetten.

Mevrouw De Vroe heeft het woord.

Ik was samen met mevrouw Vermeulen mede-indiener van het initiatief destijds. Ik ben hier uiteraard ook mee begaan. Minister, vislood zorgt inderdaad voor heel wat verontreiniging. In Nederland staat men toch stappen verder dan in Vlaanderen wat betreft het onderzoek naar alternatieven. Daar gaat men bijvoorbeeld naar het verbieden van het vislood tegen 2025. In hoeverre heeft uw administratie nauwe contacten met Nederland? Hebt u met uw Nederlandse collega-minister hier al contacten over gehad?

Minister Schauvliege heeft het woord.

Collega's, ik ben uiteraard bereid om te vragen aan het ANB om tijdens het volgende sectoroverleg dit nog eens aan bod te brengen en te kijken hoe de sector dat zelf ziet. We moeten volop inzetten op sensibilisering en het stimuleren dat men die alternatieven vrijwillig aankoopt. Ik heb een beetje schrik voor een te grote betutteling of administratieve rompslomp en om voor een dergelijke problematiek een ‘green deal’ af te sluiten of een verbod op te leggen. Op andere terreinen hoor ik vaak vanuit het parlement om geen verbod op te leggen maar om te sensibiliseren. Dit is een problematiek die toch redelijk beperkt in omvang is om daar grote regelgeving rond te nemen. Het is een ernstige problematiek, maar laat ons eens met de sector zelf bekijken hoe we dat zonder een verbod kunnen oplossen maar met voldoende sensibilisering en bewustmaking. Ik denk dat dat het beste is. De beste manier om te kijken hoe de sector dat zelf ziet, is het sectoroverleg. Ik zal het nog eens extra meenemen om te kijken hoe we dat best aanpakken.

Of het nu een code is, een ‘green deal’, een verbod of sensibilisering, ik hoop dat we naar een alternatief kunnen gaan dat niet te betuttelend is en niet de administratieve overlast vergroot, maar dat vooral mensen sensibiliseert zodat ze zelf slimme en juiste keuzes maken.

De vraag om uitleg is afgehandeld.